Inheems- en uitheems fruit

Lichte gronden zijn zandgrond en zandleemgrond. Op klei- en leemgrond is er niet snel een tekort aan kalium.
KENMERKEN VAN KALIUMGEBREK.
Eén van de symptomen is de "randjesziekte".
De bladranden worden geel-bruin en krullen in opwaartse richting. De nerven blijven langer groen. Men noemt dit daarom randjesziekte.

OORZAKEN VAN KALIUMGEBREK.
Na zware regenval kan op zandgronden de voedingsstof kalium uitgespoeld zijn.
Na zware regenval kan er op sommige gronden een verlies aan voedingsstoffen zijn. Op lichte grond (zandgrond) is er meer uitspoeling van mineralen en moet meer bemest worden dan op zware grond (kleigrond en leemgrond). Ook kalium (K) spoelt gemakkelijk door en kan zorgen voor bruine bladranden of zelfs bladval.

Op gronden waar regelmatig compost en mulch wordt gebruikt is er minder uitspoeling van voedingsstoffen (mineralen).
Op klei- en leemgronden is er geen gevaar op uitspoeling van voedingsstoffen en hoeft er meestal NIET bijgemest te worden.

WAAROM IS KALIUM BELANGRIJK.
Kalium zorgt in de plant voor de stevigheid. De vruchten worden steviger en smakelijker. Een teveel aan kalium kan magnesium- en kalkgebrek veroorzaken.
Kalium regelt de wateropname en ontwatering van de plant, bevordert de stevigheid van de plant en het afrijpings- en afhardingsproces voor de winter.
Tomaten kleuren en smaken beter als ze voldoende kalium krijgen.

MEEST GEVOELIGE PLANTENSOORTEN.
Gevoelig voor kaliumgebrek zijn o.a. tomaten, rode trosbessen, witte trosbessen, kruisbessen, druiven en mispelbomen.
Ook perzik- en nectarinebomen zijn gevoelig voor een tekort aan kalium.
Bij diverse plantensoorten in pot kan er ook een tekort aan kalium voorkomen.
Opgepast echter voor een teveel aan kalium want dat kan magnesiumgebrek en calciumgebrek veroorzaken!
Bij planten in kas/serre mag je beslist niet te veel kalium (in korrelvorm) geven want dit zorgt voor een hogere zoutconcentratie.

WELKE KALIUMMEST GEBRUIKEN?
Patentkali bevat veel kalium en ook wat magnesium.
Houtasse bevat kalium en kalk. Opgelet teveel kalk is ook niet goed!
Vinasse-Kali
Gier en mulch van smeerwortel.

Meer lezen over bemesten van fruitstruiken en fruitbomen.
Nabij appelbomen kan je een witte- en rode trosbes planten als signaalplant. Een tekort aan kalium is eerst merkbaar bij de trosbessen en later bij de appelbomen.

Het is niet altijd eenvoudig om ziekten en plagen op cultuurplanten te determineren.
Een overzicht van nuttige weblinks plantenziekten en plagen: diagnose, voorkoming en biologische bestrijding bij fruit, groenten en sierplanten.
http://www.plantaardig.com/groenteninfo/basisinfo_kalium.htm

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM BEMESTEN:
Bemesten van fruitbomen, druiven, noten en houtig kleinfruit.
Blauwe bessen: bemesting en pH.
Kalk strooien in de tuin geeft een beter bodemleven
Bijmesten in juni met kalium op lichte gronden (zandgrond).

Groente- en fruit encyclopedie met info over rassenkeuze, teelt en bemestingsadvies voor fruit en groenten. (Auteurs: Luc Dedeene & Guy De Kinder).

Maandelijks praktische tips voor de fruittuin in uw mailbox? Schrijf je hier in om één keer per maand de Fruit-ABC nieuwsbrief te ontvangen.
Labels: gebrek kalium, kalium gebrek, kaliumgebrek, kaliummeststof, potasgebrek, kaliummeststof, patentkali

Regenachtig en bewolkt weer is ideaal om te stekken!

Op sommige plaatsen staat de inheemse zwarte vlier (Sambucus nigra) nog in bloei en de bloemen kan je voor diverse drankjes & desserts gebruiken!
In het najaar zijn de rijpe (zwarte) vlierbessen heel geschikt om te verwerken tot sap, siroop en voor wijnbereiding.

NUTTIG GEBRUIK VOOR ANDERE FRUITSOORTEN.
Op vlierstruiken kunnen heel wat nuttige insecten leven die de schadelijke insecten onder controle kunnen houden.
Duimdikke twijgen kan je gebruiken om gesteltakken van perenbomen uit te buigen. (Buig de gesteltakken uit zodat ze een stand van 45-65° t.o.v. de middentak hebben)
Van dunnere vliertwijgen kan je een bussel/bundel maken en in de fruitbomen hangen als nestplaats voor solitaire (metsel)bijen, gaasvliegen en oorwormen.

STEKTIJD VAN ZWARTE VLIER (Sambucus nigra).
Zomerstekken (met bladeren) kan je nemen in de maanden juni en juli.
Vermeerdering is ook mogelijk door middel van winterstekken, scheuren en enten.

ZOMERSTEKKEN VAN ZWARTE VLIER
Kruidachtige (zomer)stekken in de maanden juni of juli om vlierstruiken/vlierbomen te vermeerderen.
Gebruik hiervoor kruidachtige, half afgerijpte kopscheuten.
De steklengte is ca 5 tot 8 cm.
Snij of knip de stek net onder een blad recht af en verwijder de onderste bladeren (ca 1/2 van de stek ontbladeren).
Plaats de stekken ongeveer 2 cm diep in een lichtvochtige, steriele (nieuwe) stekgrond en druk de stekken iets aan.
Bescherm de stekken tegen het uitdrogen (en tegen felle zon) met groeidoek, plastiek of ander lichtdoorlatend materiaal. Regelmatig de stekken benevelen voorkomt verwelking.
Probeer de temperatuur op 12 tot 18°C te houden. Indien de temperatuur lager is, dan is de bewortelingstijd langer.
Beworteling kan je verwachten na 4 tot 6 weken en dan pot je de gewortelde stekken afzonderlijk op.

WEBLINKS IVM VLIER - SAMBUCUS NIGRA.
Fruitsoorten vermeerderen door stekken (index-pagina).
Limonade van vlierbloesem maken (recept).
Snoeien en stekken van zwarte vlierstruiken (Sambucus nigra).
Stekkalender voor alle fruitsoorten.
Weblinks i.v.m. het vermeerderen van planten.
Groente- en fruit encyclopedie met info over rassenkeuze, teelt en verzorging van zwarte vlier.

Maandelijks praktische tips voor de fruittuin in uw mailbox? Schrijf je hier in om maandelijks de Fruit-ABC nieuwsbrief te ontvangen.
labels: vlier planten, planten Sambucus nigra, Sambucus nigra, elderberry, vlier stekken, stekken van vlier, zomerstekken van vlier, zomerstekken vlier

De aardbeien rijpen nu goed. Trosbessen, blauwe bessen, frambozen en kersen beginnen rijp te worden, dus hoog tijd om vogelbescherming te voorzien!
Door de overvloedige regen in juni 2016 is de oogst van de aardbeien niet goed.

Foto's:
Doordragende aardbeien 'Mara des Bois'
Namaak-roofvogel die met de wind kan bewegen. ("Starbird")
Vogelnetten over blauwe bessen.

Zodra kersen en bessen iets rood beginnen te kleuren moeten ze beschermd worden.
Het beste resultaat geven vogelnetten die de ganse boom of struik beschermen.
Een korte tijd helpen soms ook de volgende afschrikmiddelen: ballonnen in verschillende kleuren, witrode linten, cd's die draaien in de wind, een kunstvogel (namaakroofvogel) aan een touw en afschrikkende geluiden van roofvogels.

De "Bird Chaser" zijn afschrikkende ballonnen in 3 kleuren (wit, zwart en geel). Deze ballonnen moet je om de week afwisselend ophangen, om gewenning te voorkomen.
Laagblijvende fruitsoorten (aardbeien, trosbessen) kan je ook beschermen met zwart naaigaren (zwart transparent garen/ visdraad in nylon of polyester, doorsnede 0,25mm) te spannen op de aanvliegroute.

Afschrikkende natuurlijke vogelgeluiden om rijpe vruchten te beschermen.
Tip! Roofvogelgeluiden beluisteren.

Foto van Nepeta (kattenkruid). Door katten te lokken met kattenlokkende/katvriendelijke planten naar een kersenboom kunnen vogels ook afgeschrikt worden. De bloemen van de Nepeta zijn bijzonder aantrekkelijk voor solitaire bijen!
Bruikbaar zijn o.a. Nepeta cataria (kattenkruid), Nepeta faassenii, Valeriana officinalis (Valeriaan), Actinidia kolomikta (kattenkiwi), Teucrium marum (gamander) en Thymus (tijm).
Maai het gras naast rijpend kleinfruit niet te kort af, want dan is er meer vogelschade. Lang gras kan meer water verdampen dan kort gras, wat nuttig kan zijn bij te natte grond.

Meer lezen over de preventie van vogelschade.

Maandelijks praktische tips voor de fruittuin in uw mailbox? Schrijf je hier in om één keer per maand de Fruit-ABC nieuwsbrief te ontvangen.
Labels: preventie vogelschade, vogelschade, vogelschade voorkomen, ziekten en plagen, plantenziekten

De Lonicera kamtschatica (blauwe honingbes) is de vroegst rijpende kleinfruitsoort.

De bessen rijpen in mei en/of begin juni.

SNOEITIJD.
- Bij voorkeur direct na de oogst snoeien. De bessen rijpen vanaf einde mei tot ca half juni.
- Midden tot einde juni
Doe geen zomersnoei --> De nieuwe scheuten moeten voldoende afrijpen!

VORMSNOEI BIJ HET PLANTEN.
- Verwijder te laag zittend vruchthout.
- Verwijder takken die naar binnen groeien en de kruisende takken.

JAARLIJKSE ONDERHOUDSSNOEI.
De snoei lijkt wat op deze van zwarte trosbessen.
Takken terugsnoeien is niet nodig.
- Uitdunnen van de scheuten in het centrum van de plant als de struiken ca 1 m hoog zijn.
- Verwijder het centrum van de struiken zodat je een vaasvorm bekomt. (Zie foto)
- Laat per struik slechts 8 tot 10 jonge twijgen staan van gemiddelde sterkte.
- Jaarlijks wordt ongeveer 20% van de hoofdtakken verwijderd.

Foto 01: Het resultaat na de snoei is een vaasvormige struik.

ZOMERSTEKKEN VAN HONINGBESSEN.
Te stekken vanaf mei tot juni. Regenachtig en bewolkt weer is ideaal om te stekken.
Steklengte 8 tot 15 cm.
De bladeren staan steeds paarsgewijs aan de twijgen. Snij of knip de stek net onder een blad (knoop) recht af en verwijder de onderste bladeren (ca 1/2 van de stek ontbladeren). Knip de stekken op ca 8-15 cm net boven een blad af.
Plaats de stekken ongeveer 5 cm diep in een lichtvochtige, steriele (nieuwe) stekgrond en druk de stekken iets aan.
Bescherm de stekken tegen het uitdrogen (en tegen felle zon) met groeidoek, plastiek of ander lichtdoorlatend materiaal. Regelmatig de stekken benevelen voorkomt verwelking.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM HONINGBES (Lonicera kamtschatica, Lonicera caerulea edulis).
Honingbessen, het vroegst rijpende kleinfruit
Teeltfiche van de blauwe honingbes (Lonicera kamtschatica).

Van de 20 gemakkelijkste fruitsoorten kan je teelt- en snoeitips vinden in mijn nieuw fruitboek "Gemakkelijk fruit".
Een ideaal geschenk voor tuinliefhebbers die willen starten met telen van gemakkelijk eigen fruit!
Je kan er ook een handige snoei- en bloeikalender raadplegen.
Meer lezen over "Gemakkelijk fruit. Fruit uit eigen tuin, terras en balkon" (Auteur Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers).

GRATIS NIEUWSBRIEVEN MET TIPS ONTVANGEN?
Deze blogberichten ELKE DAG in uw mailbox? Schrijf je hier in om DAGELIJKS deze blogberichten met praktische tips voor de fruittuin in uw mailbox te ontvangen.
Maandelijks praktische tips voor de fruittuin in uw mailbox? Schrijf je hier in om één keer per maand de Fruit-ABC nieuwsbrief te ontvangen.
Volg de dagelijkse berichten en praktische tips op twitter! http://twitter.com/gdekinder

labels: honingbes, blauwe honingbes, Siberische bes, Lonicera kamtschatica, Lonicera caerulea edulis, maibeere, meibes

Vruchten dunnen bij appelbomen & perenbomen geeft dikkere vruchten en minder kans op beurtjaren.
Om grote vruchten bij appel en peer te oogsten, is het nodig een deel van de vruchten die op de fruitboom staan, vroegtijdig te verwijderen. Het voedsel dat de fruitboom maakt, wordt over een kleiner aantal vruchten verdeeld, zodat die groter worden. De kans dat er met handdunnen te veel vruchten worden afgedund, is in de praktijk bijna uitgesloten. Veelal blijkt bij de pluk dat er te weinig is gedund, met als gevolg toch nog een te grote hoeveelheid dat onder de maat is gebleven. (Te kleine vruchten bij de pluk)
Op de foto kan je de herfstappel 'Alkmene' zien die goed gedund werd.

Zwaarbeladen appelbomen die niet gedund worden, geven volgend jaar geen of weinig vruchten (= beurtjaar).

Foto van 'Mantet', een vroeg zomerras dat reeds begint te kleuren. Hier ben je te laat met dunnen! De vruchten zijn bijna eetrijp. (Foto van 17 juni 2014)

TIPS BIJ HET DUNNEN.
- Laat steeds een stukje vruchtsteel van de te verwijderen vrucht staan.
- Bij de langstelige vruchten kan je de vruchtsteel tussen wijsvinger en duim vasthouden terwijl de middenvinger de vrucht weg duwt. Zodoende verwijder je de vrucht en blijft de vruchtsteel behouden.
- Bij kortstelige rassen zoals 'Schone van Boskoop' en 'Cox's O.P.' kan je beter een dunschaartje (of snoeischaar) gebruiken om de overtollige vruchten weg te knippen.
- Zoek eerst de aangetaste vruchtjes en verzamel die in een emmer.

REGELS OF CRITERIA BIJ HET DUNNEN.
Een volwassen laagstam appelboom & perenboom heeft na dunning nog ongeveer 120 (150) vruchten. Het aantal vruchten hangt o.a. van het ras (grootvruchtig- of kleinvruchtig ras) en van de grondsoort. Op zwaardere grond (klei en leem) kan je meer vruchten laten hangen dan op zandgrond.
- Trossen met vruchten zoveel mogelijk per 1 of per 2 (3) zetten
- Per 20 cm tak of twijg mogen er ongeveer 2 vruchten blijven staan.
- Bij 20 gezonde bladeren kan je telkens 1 vrucht laten groeien.
- Hou rekening met de stevigheid van de tak/ twijg. Aan een stevige tak mogen er iets meer vruchten blijven dan aan een dunne twijg.
- Vruchten welke onder de takken hangen kan je zoveel mogelijk verwijderen. Ze ontvangen weinig of geen licht, kleuren onvoldoende en hebben minder smaak.
- Verwijder steeds misvormde, aangetaste en kleine vruchten. Bij het appelras Malus domestica 'Jonagold' kan je ook de dikste appeltjes verwijderen, om te voorkomen dat je te dikke appels krijgt! In de meeste andere gevallen zal men de kleinste vruchtjes verwijderen. Vruchten met barsten (scheurtjes) t.g.v. groeistoornissen zal men ook zoveel mogelijk verwijderen.
- Systematisch werken. Vanonder naar boven, om niet te veel te vergeten.
- Indien mogelijk de vruchten niet onder de boom laten liggen, maar opruimen. Door het opspatten van de regen, kunnen bepaalde schimmels de onderste vruchten infecteren. Vruchten aangetast door de appelmade/ fruitmot, zal men ook opruimen, zodat uitbreiding wordt tegengegaan.
- Laat geen vruchten vallen op lagerstaande vruchtjes. (Bluts/ buts-schade)
- Bij te zwakgroeiende bomen/ takken/ twijgen moet je meer vruchten verwijderen, dan bij sterkgroeiende bomen./ takken/ twijgen.

SCHADE VAN DE FRUITMOT OF APPELMADE?
Voorkom te grote schade van de fruitmot! Als er veel oorwormen zijn dan kunnen die het aantal fruitmotten verminderen. Hang nestplaatsen voor oorwormen in uw bomen! (Zie weblinks)
Probeer zoveel mogelijk aangetaste vruchten te verwijderen om de zgn overlopers te voorkomen.

Meer lezen over vruchtdunning bij appelbomen.

Ook druiventrossen die erg compact (gesloten) groeien worden uitdunnen (= krenten). Te gesloten druiventrossen zijn meer vatbaar voor schimmelaantastingen. Druivenrassen met erg compacte en grote trossen die best gekrent worden zijn o.a. 'Franziska' en 'Sophie'.
Meer lezen over het krenten/ uitdunnen van druiventrossen - Vitis vinifera

Heb je bomen die vorig jaar veel vruchten gedragen hebben en die dit jaar geen of weinig vruchten geven, dan zitten die bomen in een beurtjaar.
Beurtjaren zijn te voorkomen door jaarlijks gepast te snoeien en door jaarlijks overtollige vruchten uit te dunnen. In een luchtige, open gesnoeide boom zijn er meer bloemen dan in een ongesnoeide boom.
Een slechte vruchtdracht heb je ook door een slechte bestuiving. Er moet een ander gelijkbloeiend ras in de omgeving staan en er moeten bijen actief zijn tijdens de bloei. (Koud en nat weer is ongunstig voor bijen.)
Laagstambomen dragen meestal vroeger bloemen en vruchten dan hoogstam & halfstam bomen.
Langdurige regen (juni 2016) geeft op sommige gronden een sterke scheutgroei en meer vruchtrui, zodat bij sommige appel- en perenbomen een dunning niet nodig is.

SCHURFTAANTASTING OP APPELS
Door de langdurige regen is er meer aantasting van schurft op de gevoelige appelrassen.

Roodvlezige appel 'Dries'

Roodvlezige appel "Niedwetzkyana'

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM ZIEKTEN EN PLAGEN OP APPEL- en PERENBOMEN:
Fruitmot of appelmade bij appels ook te voorkomen met insectenvallen/seksvallen en fruitmot-feromonen!
Tips bij het vruchtdunnen van appels en peren.
Preventie van ziekten en plagen op fruitbomen.
Schuilplaatsen voor oorwormen maken. Op een natuurlijke manier bladluizen bestrijden.

Weblinks plantenziekten en plagen: diagnose, voorkoming en biologische bestrijding bij fruit, groenten en sierplanten.
Ziekten en plagen bij appelbomen (kanker, bloedluis en schurft).
Groente- en Fruit Encyclopedie met verzorgingstips voor fruitbomen en kleinfruit.

Van de 20 gemakkelijkste fruitsoorten kan je teelt- en snoeitips vinden in mijn nieuw fruitboek "Gemakkelijk fruit".
Een ideaal geschenk voor tuinliefhebbers die willen starten met het telen van gemakkelijk eigen fruit!
Je kan er ook een handige snoei- en bloeikalender raadplegen.
Meer lezen over "Gemakkelijk fruit. Fruit uit eigen tuin, terras en balkon" (Auteur Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers).

GRATIS NIEUWSBRIEVEN MET TIPS ONTVANGEN?
Deze blogberichten ELKE DAG in uw mailbox? Schrijf je hier in om DAGELIJKS de blogberichten met praktische tips voor de fruittuin in uw mailbox te ontvangen.
Maandelijks praktische tips voor de fruittuin in uw mailbox? Schrijf je hier in om één keer per maand de Fruit-ABC nieuwsbrief te ontvangen.
Volg de dagelijkse berichten en praktische tips op twitter! http://twitter.com/gdekinder

Labels: vruchtdunnen, appelbomen dunnen, uitdunnen appels, vruchtdunnen appel, dunnen appel, handdunnen, Malus domestica, appelbomen, perenbomen, vruchten dunnen

KLIK OP DE AFBEELDING OM DEZE GROTER TE MAKEN!
Vandaag is er opnieuw een GRATIS Fruit-ABC-Nieuwsbrief van 9 bladzijden met praktische fruit- en tomateninformatie verstuurd. Deze nieuwsbrief (pdf) is ook op smartphone en tablet pc te lezen.

Onderwerpen die in de nieuwsbrief van 1 juLi besproken worden:
Fruitbomen, druiven en kleinfruit snoeien & stekken in juli
SNOEI.
Te snoeien in juli.
Appel en peer: vruchtjes uitdunnen!
Blauwe bessen: zomersnoei
Vijgen: zomersnoei.
Zomerframbozen na de oogst snoeien.
Zwarte trosbessen snoeien en oogsten

VERMEERDERING.
Te stekken in juli.
Kiwibessen: zomerstekken.
Onderstammen voorbereiden op het oculeren.

ONDERHOUD.
Bladval bij fruitbomen en kleinfruit?
Druiven met valse meeldauw.
Kruisbessen met Amerikaanse meeldauw.
Vroegrijpende tomaten oogsten.
Tomaten met neusrot voorkomen!
Tomatenplaag infectiegevaar!

ALLERLEI
Bessen proeven en Open Tuindagen in de Kruisbessen ‘proef’tuin te Zomergem (BE) op 9 en 10 juli 2016.
Online oude fruitrassenlijsten raadplegen.
Onderwerpen in volgende nieuwsbrief.

AGENDA
Lessen, lezingen, voordrachten, tomaten proeven (smaaktest) en tuinen kijken.
Volg eens een praktische zomersnoeiles of voordracht! Er zijn verschillende snoeicursussen & fruitlessen in Nederland en Vlaanderen. Data en plaatsen staan in onze TuinAgenda.

KLIK OP DE AFBEELDING OM DEZE GROTER TE MAKEN (Knipsel uit de agenda)

BOEKENTIP voor EEN SUCCESVOLLE FRUITTUIN

Meer lezen over "Gemakkelijk fruit. Fruit uit eigen tuin, terras en balkon" (Auteur Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers).

De FruitABC-nieuwsbrief verschijnt één keer per maand.
In de nieuwsbrief van juli vind je teelttips, snoeitips en vermeerderingstips voor alle fruitsoorten.
Tijdelijk kan je deze nieuwsbrief hier downloaden.

GRATIS NIEUWSBRIEVEN MET TIPS ONTVANGEN?
Deze blogberichten ELKE DAG in je mailbox? Dagelijks praktische tips voor de fruittuin in je mailbox.
Eén keer per maand tips voor de fruittuin in je mailbox? Eén keer per maand de fruittips en tuinagenda te ontvangen.
Volg de dagelijkse berichten en praktische tips voor de fruittuin op twitter! http://twitter.com/gdekinder
Een dagelijkse teelttip voor fruit op onze Facebookpagina

labels: bladval, zomersnoei, Amerikaanse meeldauw, zwarte trosbes snoeien, zomersnoei vijgen, vroegrijpende tomaten, tips voor de fruittuin met teveel regen.

Het vermeerderen van fruitsoorten of onderstammen door zomerstekken wordt zoveel mogelijk in de juiste maand toegepast en is eenvoudig op te zoeken in de "Fruit ABC-Stekkalender". De meeste soorten houtig kleinfruit en druiven kan je vermeerderen door stekken.
Scheutstekken of zomerstekken worden tijdens de groeiperiode afgenomen en meestal in speciale stekgrond gestoken bij een hoge luchtvochtigheid en optimale temperatuur.
Als er teveel zonlicht is dan moet er afgeschermd worden om verwelking en verbranding te voorkomen. Probeer de temperatuur in kas/serre lager dan 25°C te houden.
Het huidige langdurige regenweer is ideaal om stekken te nemen! (juni en begin juli 2016)

TE STEKKEN IN JULI.
Kiwibessen, aardbeiboom, appelbes, sierkwee (Japanse kwee), kweepeer (Cydonia), boomtomaat, dadelpruim (Diospyros v.), vijgen,
aardbeien, Japanse rozijnenboom, moerbei, passiebloem, braambes, Japanse wijnbes, taybes, blauwe bes en druiven.

Afbeelding van de fruit-stekkalender.
Meer lezen over het stektijdstip in de fruitstekkalender.

VLIER STEKKEN.
De bloemen van vlierstruiken kan u verwerken in diverse recepten. Het kan interessant zijn van zelf ook een vlierstruik te hebben in uw tuin en je kan die nu vermeerderen!
Van de zwarte vlier kan je nu zomerstekken nemen van ca 6 cm lengte.
Ongeveer 1/2 van de stek (onderaan) ontbladeren en de stekken in lichtvochtige stekgrond plaatsen.
Scheutstekken van vlier (Sambucus nigra).

DRUIVEN STEKKEN
Overtollige dikke scheuten kan je nu volledig verwijderen en gebruiken om te stekken. Je mag nog geen okselscheuten/dieven verwijderd hebben. (De scheutlengte is ca 2 m, scheutdikte onderaan een pink dikte)
Maak stekken van 8-12 cm lengte, waarbij je onderaan onder een blad knipt en bovenaan 2,5 cm boven een blad knipt. Het topgedeelte is te kruidachtig en wordt niet gebruikt. (De stekken hebben minstens twee bladeren)
Eventueel aanwezige okselscheuten op 1 blad insnoeien.
Ongeveer 1/2 van de stek (onderaan) ontbladeren en de stekken in lichtvochtige stekgrond plaatsen. Er mogen geen bladeren in de stekgrond zitten.
Druk de stekken lichtjes aan zodat ze vast zitten in de stekgrond.
Benevelen met een plantensproeier en afdekken met vliesdoek of plastiek.
Bescherm de stekken tegen felle zon en tegen te hoge temperatuur.

TOMATEN STEKKEN.
Overtollige okselscheuten (= "dieven") kan u gebruiken om te stekken, waardoor je het oogstseizoen kan verlengen. Tomatenplanten vermeerderen door stekken.
In deze periode kan je best enkel vroegrijpende tomatenrassen vermeerderen door stekken. Deze hebben vanaf bloei tot rijpe vruchten slechts 55-60 dagen nodig. (Vroegrijpend zijn o.a. Nadja en Yellow Taxi)

UITLOPERS VAN AARDBEIPLANTEN STEKKEN.

Uitlopers die kleine wortelpuntjes vertonen kan je afknippen en in stekgrond verder laten bewortelen.
Laat ca 4 cm uitloper aan de stek en steek dat stukje uitloper in de grond zodat de wortelpuntjes net onder de grond zitten.
Als stekgrond kan je best zaai- of stekgrond gebruiken.
Beschermen tegen uitdroging, wateroverlast en felle zon.
Nadat de uitlopers goed geworteld zijn kan je ze verpotten in een potten gevuld met voedselrijke potgrond. (ca 10 dagen na het stekken)

Een alternatief voor uitlopers te stekken is dat je elke uitloper op een potje gevuld met stekgrond legt. Leg een steentje op de uitloper zodat er goed contact is met de grond. (Zie foto)

Niet alle planten worden op dezelfde manier gestekt. Sommige planten wortelen moeilijk en vragen veel aandacht.
Meer lezen over de werkwijze bij het stekken van houtachtige planten.

Het is niet altijd eenvoudig om cultuurplanten te vermeerderen door stekken. Soms zijn er andere vermeerderingsmethoden nodig zoals oculeren, enten, marcotteren of afleggen.
Ook op internet is nog veel extra informatie over het stekken, afleggen, marcotteren, oculeren en enten te vinden.
Weblinks i.v.m. het vermeerderen van planten door zaaien, stekken, afleggen en enten.
Blauwe honingbes (Lonicera kamtschatica) snoeien en stekken.

GRATIS NIEUWSBRIEVEN MET TIPS ONTVANGEN?
Deze blogberichten ELKE DAG in uw mailbox? Schrijf je hier in om DAGELIJKS deze blogberichten met praktische tips voor de fruittuin in uw mailbox te ontvangen. (U ontvangt een bevestigingsmail, welke moet bevestigd worden)
Eén keer per maand tips voor de fruittuin in uw mailbox? Schrijf je hier in om maandelijks de Fruit-ABC nieuwsbrief te ontvangen.
Volg de dagelijkse berichten en praktische tips op twitter! http://twitter.com/gdekinder

Labels: fruit stekkalender, fruitstekkalender, stekken in juli, stekken vermeerderen, fruitplanten stekken, tomaten stekken, aardbeien stekken, druiven stekken, vlier stekken

Een deskundige fruitsnoei doe je zoveel mogelijk in de juiste maand. Bekijk nu onze handige fruit-snoeikalender; een handig overzicht wanneer wat te snoeien. Eenvoudig op te zoeken in deze "Fruit ABC-Snoeikalender".
Zomersnoei zal de groei afremmen (vertragen) en geeft een luchtig gewas. Het kan een goede correctie zijn van de wintersnoei. Nabij zaagwonden ontstaan dikwijls talrijke jonge scheuten en de meeste (overtollige) scheuten kan je nu wegbreken.
Op een extreem natte grond kan je beter geen zomersnoei doen. Tijdens de maand juni 2016 heeft het extreem veel geregend! (Op gronden met een slechte structuur en/of slechte afwatering kan er nog steeds wateroverlast zijn)
(Net voor en tijdens een hittegolf kan je beter niet snoeien want dan kunnen de vruchten en bessen verbranden!)

Zomersnoei kan je doen bij kiwibessen, kiwi's, vijgen, kersen, trosbessen, perenbomen, jostabessen, blauwe bessen en druiven.
Tijdens de zomersnoei zal je jonge scheuten innijpen of intoppen. Hierdoor bekom je veel kort vruchthout.
Zomersnoei is nuttig bij fruitsoorten die bessen of vruchten geven op kort vruchthout ofwel om een luchtig gewas te bekomen. Een luchtig gewas droogt na regen sneller op en is minder vatbaar voor schimmels!

Bij bramen met jonge uitlopers kan je de jonge, sterkgroeiende scheuten beter NIET verwijderen! Deze scheuten geven volgend jaar bloemen en bessen. Je kan de jonge scheuten wel beperken tot 6 stuks per lopende meter en de overtollige wegsnoeien.
Laag hangende zijscheuten (tot 40 cm hoogte) met braambessen kan je best verwijderen, want door het opspatten van regen worden de bessen bevuild met opspattende aarde.

Bij zwarte trosbessen (cassisbessen) kan je de oude takken met rijpe bessen afknippen. Ca 10 jonge scheuten per struik blijven staan om volgend jaar bloemen & bessen te dragen. Het plukken van zwarte bessen gaat veel gemakkelijker als de takken afgesnoeid zijn.
Bij de niet-dragende pruimenbomen die een beurtjaar hebben (Bleu de Belgique, Reine Claude d'Ouillins, ...) snoei je in juni en juli alle nieuwe scheuten met de helft in. Een beurtjaar is een jaar waar de fruitboom weinig of geen vruchten draagt.

Bij de blauwe bessen kan je de sterkgroeiende zijscheuten innijpen op 10-15 cm lengte. De verlengenis van de takken wordt meestal niet ingekort. Scheuten die in mei en juni ingesnoeid werden hebben nieuwe scheuten gegeven en deze kan je best ook inkorten.

Vijgen geven veel vruchten op kort vruchthout. Probeer de meeste zijscheuten tot op 5-6 bladeren in te nijpen (insnoeien) vanaf het april tot einde juli. De zijscheuten die ontstaan worden opnieuw op 5-6 bladeren ingesnoeid.
Probeer de zomersnoei te spreiden over 2-3 weken, zodat de groei niet volledig stilvalt.
Zomersnoei bij vijgen geeft volgend jaar meer vruchten.

Doe geen zomersnoei als de grond extreem nat is. (Op sommige plaatsen is de grond te nat in 2016)

Doe geen zomersnoei bij extreem hoge temperatuur, want dan kunnen de bessen of vruchten verhitten of verbranden. Stel de zomersnoei dan enkele dagen uit tot de temperatuur terug normaal is.

Een gewone (uitdunnings-)snoei kan je in juli doen bij Japanse kornoelje, Japanse rozijnenboom, moerbei, driebladige citroen, Prunus-soorten (steenfruit), frambozen, trosbessen en kruisbessen.
De meeste steenfruitsoorten (Prunus-soorten zoals o.a. pruimenbomen, kersenbomen, perzikbomen en abrikozen) snoei je tijdens de zomerperiode! Zie weblink "snoeikalender"

Sommige fruitsoorten kunnen nu ook gestekt worden. Het snoeihout is hiervoor bruikbaar.

Ook bladeren van tomatenplanten kan je inkorten als ze te lang zijn. Gebruik bij voorkeur een scherp mes welke je regelmatig kan ontsmetten met azijn of melk.
Overtollige okselscheuten (= "dieven") kan je gebruiken om te stekken, waardoor je het oogstseizoen kan verlengen. Tomatenplanten vermeerderen door stekken.

Onder de onderste vruchttros kan je wekelijks 2-3 bladeren verwijderen zodat er een betere luchtcirculatie is. Bladeren die de grond raken worden eerst verwijderd. Verwijder BOVEN de trossen liefst GEEN bladeren.

NUTTIGE WEBLINKS.
Snoeikalender per maand voor fruitsoorten (fruitstruiken, fruitbomen, druiven en kleinfruit).
Meer lezen over het snoeien van fruitstruiken, fruitbomen, druiven, noten en kleinfruit in juli.
Zomersnoei bij fruitbomen en kleinfruit geeft meer bloemknoppen volgend jaar.

Zeer uitvoerige informatie over het snoeien kan u vinden in de "Groente & Fruit Encyclopedie". Het snoeien van alle fruitsoorten wordt er uitgelegd aan de hand van tekeningen, tekst en foto's. Meer lezen over de Groente & Fruit Encyclopedie (Auteurs: Luc Dedeene & Guy De Kinder)
Maandelijks fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.

Labels: fruit snoeien, fruit-snoeikalender, fruitsnoei, snoeien in juli, juli snoeien, fruitsnoei juli, snoeikalender juli, snoeien juli, fruitsnoei in juli

Mogelijk worden deze dode takken veroorzaakt door echte vruchtboomkanker (Nectria galligena) en bastkanker (Diaporthe perniciosa).

ZIEKTEKENMERKEN.
Sommige jonge twijgen vertonen verdroogde (bruine) bladeren.
Er zijn ruwe bultige gezwellen op de schors.
Ook zijn er kleine barsten met afschilferende schors.
Rimpelige kankerplekken op de schors.

INFECTIE.
Vooral via snoeiwonden, vorstscheurtjes in de schors en wondjes veroorzaakt door hagel.
De sporenkieming gebeurt enkel bij nat weer.
Ook wollige bloedluis kan aantasting van vruchtboomkanker veroorzaken.

GEVOELIGE RASSEN.
Sommige rassen zijn meer vatbaar dan andere rassen. De verschillende typen van 'Schone van Boskoop' en 'Rode Boskoop' worden dikwijls aangetast.
Jonge bomen geplant nabij oude, aangetaste bomen worden sneller aangetast.
Op stikstofrijke grond is er meer aantasting.
Ook sierappels zijn erg vatbaar voor aantasting van vruchtboomkanker.

BESTRIJDING.
- Zorg voor een goede waterafvoer.
Nota: In Vlaanderen heeft het de laatste 3 maanden (2016) bijzonder veel geregend en is de grond erg nat! (Enkel op hoger gelegen zandgrond valt het nog mee)
- Geef niet te veel stikstofmeststof, maar geef extra kaliummeststof.
- Geef jonge bomen op een gescheurde weide (of voedselrijke grond) maar heel weinig meststoffen de eerste jaren.
- Overdrijf niet met het geven van compost.
- Kankertakken kan u bij droog weer uitzagen en afvoeren. Laat geen aangetaste takken in de omgeving liggen!!
- Op jonge bomen kan u de kankerwonden op de stam, harttak of gesteltakken bij droog weer uitsnijden en insmeren met een anti-kankerproduct. (Over het gebruik van wondafdekproducten is veel discussie)

- Een aantasting van wollige bloedluis moet je tijdig bestrijden. Hang potten met stro in uw appelbomen als schuilplaats voor oorwormen. (Oorwormen eten veel bladluizen). Na een aantasting van bloedluizen komt dikwijls een aantasting van vruchtboomkanker! Zie weblinks!

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM ZIEKTEN EN PLAGEN OP APPELBOMEN - MALUS DOMESTICA:
Wollige bloedluis blijft aandacht vragen!
Wollige bloedluis kan overwinteren! (nieuw venster)
Vruchtboomkanker op appelbomen nu verwijderen.
Uitvoerige teeltinfo van appelbomen kan je vinden in de "Groente- en Fruit Encyclopedie" (Auteurs: Luc Dedeene & Guy De Kinder).

Maandelijks fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Volg nu de dagelijkse berichten en tips ivm fruit op twitter!.

labels: plantenziekten, vruchtboomkanker, kanker appelbomen, vruchtboom kanker, boomkanker, behandelen boomkanker, Nectria galligena, Nectria appel, schimmel appel, boomkanker appel, Malus domestica

Foto 01: Uitzicht van een tak met rijpe zwarte bessen.

Foto 02: Snoei takken met rijpe, zwarte bessen af en pluk ze nadien af.

Foto 03: Uitzicht van pas gesnoeide zwarte trosbessen.

Verwarring is mogelijk met de jostabes.

GEBRUIK.
Zwarte trosbessen zijn rijk aan vitamine-C, anti-oxydanten en aan pectine. De aromatische bessen zijn eveneens goed voor het geheugen.
Anti-oxidanten gaan de vorming van vrije radicalen tegen. (Vrije radicalen worden in de geneeskunde beschouwd als de belangrijkste veroorzakers van verouderingsziekten)
Je hoeft geen extra "pectine" toe te voegen voor de confituur- of gelei-bereiding.
Ook de bladeren zijn bruikbaar voor thee (Zwarte bessenthee wordt gebruikt tegen jicht).
In het voorjaar worden de zwellende knoppen gebruikt in de gemmotherapie.
De oudere rassen hebben meestal een speciale smaak en worden daarom meestal gebruikt voor verwerking.
Sommige nieuwe rassen hebben een aangename smaak en zijn ook geschikt voor verse consumptie of toevoeging tot fruitsla en yoghurt. O.a. 'Bona', 'Big Ben', 'E.C.M.' en 'Ebony'.
Zwarte bessen kan je herkennen aan de bijzondere geur. Ook de knoppen en bladeren hebben deze opvallende geur.
De geoogste bessen kan u verwerken tot bijzonder gekleurd en aromatisch vruchtensap, siroop, jam/confituur, ...
Je kunt zwarte bessen ook inmaken in alcohol (bessenjenever, cassisdrank).
Ook een sausje van gepureerde zwarte bessen met honing is heerlijk over pannenkoeken en roomijs.
De bessen van de nieuwere rassen kan je ook gebruiken voor verse consumptie.

RECEPT VRUCHTENSNOEPJES MET ZWARTE BESSEN
Benodigdheden: 1,5 kg zwarte bessen, 2 eetlepels vers citroensap, 750g (poeder)suiker, kristalsuiker voor de deklaag
Werkwijze
- meng het citroensap en de zwarte bessen, plet de bessen en laat een nacht rusten onder deksel
- doe dit alles in een kookpot en kook tot het fruit zacht is
- wrijf door een fijne zeef, weeg de pulp en voeg 250g suiker toe per halve kilo sap
- verwarm op laag vuur tot de suiker opgelost is (goed roeren)
- laat verder inkoken tot een hele dikke gelei (doe de test met een koud bord)
- spoel een bakvorm van 30x30cm uit met koud water, laat uitlekken en stort er dan de vruchtenmassa in, strijk glad met een pottenlikker en laat een nacht rusten (Dek de vruchtenmoes af met folie)
- bestrooi je werkvlak met kristalsuiker, stort de vruchtenmassa hierop uit, snij in blokjes van ongeveer 2cm en rol ze dan royaal in de kristalsuiker
- laat de snoepjes een paar dagen drogen op een rooster en bewaar ze daarna afgesloten in een blikken doos, met tussen elke laag een vel bakpapier
(Bron: de Scharreltuin, FB, Karolien Rens, juli 2015

SNOEI
Snoei de takken met rijpe bessen af en pluk daarna de bessen eraf. De meeste zwarte bessen kunnen als ze rijp zijn nog een tijdje aan de struik blijven hangen. Ze worden dan zoeter met een zachter cassisaroma.
Goed gesnoeide zwarte bessen produceren veel en geven lange trossen die snel te plukken zijn. Struiken die niet of onvoldoende gesnoeid werden geven slechts kleine trossen die moeilijk te plukken zijn.

Zwarte trosbessen dragen het best op goed ontwikkeld eenjarig hout. Op het oudere hout zijn de trossen korter, de bessen kleiner en moeilijker te plukken.
Tijdens of na de oogst kan u alle takken die bessen dragen wegsnoeien.
Laat per struik ca 10 nieuwe (jonge) scheuten staan, deze bloeien en geven bessen het volgende jaar.

VERMEERDERING.
Zwarte trosbessen wortelen zeer gemakkelijk. Je kan ze vermeerderen door winterstek en door zomerstekken.
Laag hangende takken krijgen wortels als ze de grond raken. (= afleggen)

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM ZWARTE BESSEN (Ribes nigrum):
Zwarte trosbes stekken, planten en snoeien.
Snoeien en vermeerdering van zwarte trosbessen of patersbessen - Ribes nigrum.
Zwarte trosbessen zijn goed voor het geheugen!
Groente- en Fruit Encyclopedie met planttips voor zwarte trosbessen. Auteurs: Luc Dedeene & Guy De Kinder.

Een kruising van zwarte bes en kruisbes is de jostabes. De bessen van de jostaberry zijn meestal groter dan deze van zwarte bessen. Het aantal bessen per tros is meestal beperkt tot 2 of 3 stuks. Jostabessen zijn zwart, iets groter dan zwarte bessen, maar ze hebben de smaak van kruisbessen.

Op de Open-tuindagen volgend weekend bij Marc Geens te Zomergem kan u diverse zwartebessenrassen zien én proeven! Bessen proeven op 9 en 10 juli 2016. Meer info www.proeftuin.eu

BOEKENTIP voor EEN SUCCESVOLLE FRUITTUIN

Meer lezen over "Gemakkelijk fruit. Fruit uit eigen tuin, terras en balkon" (Auteur Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers).

Maandelijks fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: cassis, patersbessen, snoeien bessen, zwarte bes, zwarte bessen, zwarte jenevers, zwarte trosbes, planten zwarte bes, planten zwarte trosbes, Ribes nigrum

Te sterk groeiende scheuten van kiwibessen kan je vandaag halveren en het snoeihout is geschikt om te stekken. (In gunstige omstandigheden kunnen de scheuten tot 6 m groeien per jaar.

Foto 01: Knip de stekken onder en boven een blad af. Voorkom te veel verdamping door de meeste bladeren van de stekken weg te nemen.

Foto 02: Kiwibes 'Issai'. Zelfbestuivende planten van 1 meter hoogte kunnen het eerste jaar reeds bloemen & vruchtjes geven.

Kiwibessen zijn eenvoudig te vermeerderen door zomerstekken (scheutstekken).

STEKTIPS.
Zowel hielstekken als gewone stekken zijn te gebruiken. Gebruik bij voorkeur hielstekken, deze geven een betere beworteling.
Kruidachtige stekken kunnen in juli gestekt worden (= zomerstekken).
De steklengte is 8-12 cm en de onderste bladeren worden verwijderd (1/3 tot ½ ontbladeren).
Een te groot blad bovenaan mag ook gehalveerd worden.
Gebruik een scherpe snoeischaar of scherp mes zodat de snijwonden snel genezen.

NAZORGEN.
Plaats de stekken in lichtvochtige stekgrond (of zaaigrond), druk lichtjes aan en zet ze in een omgeving waarbij ze niet uitdrogen. Gebruik een plantensproeier om de bladeren vochtig te maken.
Scherm met vliesdoek af tegen te felle zon en hou de temperatuur op 12 tot 20°C.
Meer lezen over het vermeerderen van planten door zomerstekken/scheutstekken.

Stekken genomen in juli en augustus bewortelen het snelste en geven de meeste wortels. Regenachtig en bewolkt weer is gunstig voor een goede beworteling!
In de maanden oktober, november en februari is stekken ook nog mogelijk, maar de beworteling is wisselvallig en traag. Zie stekkalender fruitsoorten.

Klimplanten zoals kiwi's, kiwibessen en druiven kan je ook slangvormig afleggen in de grond. Gebruik jonge, soepele twijgen voor het afleggen en maak een kleine wonde op de toekomstige wortelplaats.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM KIWIBESSEN - KIWIBERRIES - ACTINIDIA ARGUTA:

Afbeelding van de fruit-stekkalender.
Stekkalender voor fruitsoorten.
Kiwibessen planten en verzorgen.
Laat kiwibessen niet winden rond draden en palen!
Meer lezen over de vermeerdering en snoei van kiwi's.
Opvallende bloemen bij kiwibessen (mei).
Meer lezen over kiwibessen in de Groente & Fruit Encyclopedie (Auteurs: Luc Dedeene & Guy De Kinder)

Foto 03: Kiwibessen in volle productie mits goede (kruis)bestuiving na ca 7 jaar.

BOEKENTIP voor EEN SUCCESVOLLE FRUITTUIN

Meer lezen over "Gemakkelijk fruit. Fruit uit eigen tuin, terras en balkon" (Auteur Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers).

Maandelijks fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
labels: Actinidia arguta, kiwibes, kiwiberry, stekken kiwibes, stekken kiwiberry, kiwibes stekken, stekken Actinidia arguta, kiwiberry stekken, Actinidia arguta stekken, planten vermeerderen

Op dit ogenblik (juli 2016) zijn hier de eerste vruchten rijp bij de pruimenrassen 'Opal' (foto), 'Sanctus Hubertus' en 'June Blood' (syn. Kaapse).

Door de overvloedige regen van de laatste weken zijn er gebarsten én beschimmelde vruchten. (Na een lange periode van droogte doet de regen meer vruchten barsten. )
Verwijder zo spoedig mogelijk deze aangetaste vruchten, want deze zijn een bron van infecties voor de gezonde vruchten!
Vooral bij pruimenbomen die niet of onvoldoende uitgedund werden kan vruchtrot snel uitbreiden!

Foto: Monilia vruchtrot bij Sanctus Hubertus

OORZAKEN VAN MONILIA ROT?
- Kleine wondjes door het barsten van vruchten (Regenval na langdurige droogte)
- Beschadiging door vogels.
- Beschadiging door hagel.
- Beschadiging door wespen.
- Laag tegen de grond hangende takken met vruchten worden meer aangetast.
- Op vruchttakken waar de vruchten niet gedund werden kan deze schimmel zeer snel uitbreiden.
- Besmettingsbronnen in de omgeving zijn andere vruchten met monilia, afgevallen vruchten en verdroogde vruchten (mummies) van vorig jaar.

Laat de beschimmelde vruchten NIET onder de bomen liggen, want door het opspatten van regendruppels kunnen de schimmelsporen de vruchten onderaan de boom infecteren!
Dun tijdig de vruchten uit en doe regelmatig een nacontrole op aantasting.

Ook aangetaste takken van Monilia laxa (tak- en bloesemsterfte) worden wekelijks weggesnoeid. Vooral zure kersenbomen (kriekenbomen) zijn vatbaar voor taksterfte, maar sommige pruimenrassen kunnen ook aangetast worden.

Te dicht groeiende bomen die na regen langdurig nat blijven zijn meer vatbaar voor taksterfte en vruchtrot dan luchtige, open gesnoeide bomen. Lang gegroeide scheuten (zonder vruchten) kan u voor de helft inkorten.

WEBLINKS.
Lees meer over vruchtrot (Monilia laxa) bij kersen en pruimen.
Vruchten tijdig uitdunnen bij pruimenbomen.
Barsten van vruchten na regen.
Index ziekten en plagen op fruitsoorten.
Meer lezen over de Groente & Fruit Encyclopedie (Auteurs: Luc Dedeene & Guy De Kinder)

Bij de perzikbomen zijn momenteel Amsden en Springcrest rijp. Perzikvruchten zijn ook vatbaar voor vruchtrot! Bijna rijpe vruchten kan je beter afplukken en binnen laten narijpen. (Er zijn over het algemeen weinig perziken per boom in 2016)
Ook aardbeien, kersen, frambozen, bramen en taybessen zijn erg gevoelig voor vruchtrot!

GRATIS NIEUWSBRIEVEN MET TIPS ONTVANGEN?
Deze blogberichten ELKE DAG in uw mailbox? Schrijf je hier in om DAGELIJKS deze blogberichten met praktische tips voor de fruittuin in uw mailbox te ontvangen. (U ontvangt een bevestigingsmail, welke moet bevestigd worden)
Maandelijks tips voor de fruittuin en bijzondere tomaten in uw mailbox? Schrijf je hier in om één keer per maand de Fruit-ABC nieuwsbrief te ontvangen.
Volg de dagelijkse berichten en praktische tips op twitter! http://twitter.com/gdekinder

Labels: vruchtrot, monilia, monilia kersen, monilia zure kers, monilia kers, vruchtrot kersen, vruchtrot pruimen, monilia vruchtrot

Door het regenweer van de laatste maanden is er een groeiachterstand bij de openluchttomaten. Meestal hangen er veel (kleine) tomaten aan de plant, maar de rijping wil niet beginnen.
Warm en nat weer is ideaal voor een aantasting van schimmelziekten zoals de tomatenplaag/aardappelplaag en bladvlekkenziekte. Controleer regelmatig uw planten!

Foto 1: Struikvormige (zelftoppende) '42 Days' in een plantenbak. (Cocktailtomaat). Vruchtgrootte 3-6cm.

Foto 2: Struikvormige/zelftoppende 'Whipper Snapper' in pot (Roze kerstomaat met een vruchtgrootte van 2,5-4cm). Verwijder bij regenweer de schaal onder de pot!

Foto 3: Jujube Cherry, een romavormige kerstomaat voor kas/serreteelt en voor openluchtteelt.

Foto 4: Nadja, een zeer vroegrijpende stamtomaat is een aanrader voor openlucht! Vruchtgrootte 5-6 cm.

Foto 5: Black Krim met (ongewenste) groenkraag door bladeren boven de tros te verwijderen. (Je kan beter geen bladeren boven de trossen verwijderen)

WANNEER MAG JE DE EERSTE RIJPE VRUCHTEN VERWACHTEN?
Voor de vroegrijpende planten, die bij het planten een bloemtros vertoonden, kan je 60 tot 70 dagen rekenen vanaf planten tot oogsten.
Voor de laatrijpende rassen en hybriden moet je meestal 80-100 dagen wachten voor je kan oogsten.
Laatrijpende tomatenplanten (Coeur de Boeuf, Brandywine, ...) in openlucht die vandaag nog geen bloemtrossen of vruchten dragen worden bij voorkeur opgeruimd. Ze gaan dit jaar toch geen rijpe vruchten meer geven. (In de kas/serre krijgen dergelijke planten nog een maand extra tijd).

MAATREGELEN OM DE OOGST TE VERVROEGEN.
- Plant vroegrijpende tomatenrassen die slechts 60 dagen nodig hebben vanaf planten tot oogsten.
Vroege rassen rijpen veel sneller dan late rassen. Vroege rassen zijn o.a. '42 days' (foto 1), 'Black and Red Boar', 'Glacier', ''Gregory Altai', Ida Gold', 'Matina', 'Nadja', 'Red Alert', 'Stupice', 'Sungold' en 'Whipper Snapper' (foto 2).
- Verwijder alle bladeren ONDER de onderste tros met volgroeide vruchten. Verwijder GEEN bladeren boven de vruchten want dan is er meer kans op groenkragen!
- Zorg voor een luchtig gewas door bij de stamtomaten regelmatig de dieven te verwijderen. Bij de struikvormig groeiende tomaten kunt u een beperkt aantal (1 of 2) dieven/okselscheuten laten groeien.
- In openlucht kunt u tussen 10 en 20 juli de planten intoppen: ca 3 bladeren boven de bovenste tros de kop insnoeien/wegsnoeien. Nota: De auteur van deze blog heeft op 8 juli 2016 de meeste tomatenplanten onder plastiekkappen ingetopt.
- In de koude kas/serre kan het toppen op 20 augustus gebeuren. Door enkele planten vroeger te toppen gaan die sneller rijpe vruchten geven.
- Een beetje kaliummeststof strooien en deze oppervlakkig inwerken. (vb. patentkali, vinasse kalium) Let op! --> Teveel kalium kan neusrot bevorderen!
- De grond regelmatig oppervlakkig hakken of schoffelen.
- Laat in openlucht vanaf 15 juli geen nieuwe bloemtrossen meer groeien, want die vruchten groeien meestal niet meer uit.
- Top de planten op 3 bladeren boven de bovenste (vrucht)tros.
- Dicht bij elkaar staande bladeren kun je inkorten of soms verwijderen, mits er minstens 5 of 6 gezonde (en volledige) bladeren overblijven per tros.
- Probeer slechts twee of drie trossen te behouden per plant.
- Wortelsnoei kan de rijping ook bevorderen. Er is na wortelsnoei meer gevaar op neusrot, dus watergifte is dan belangrijk ...
- Zorg voor een zonnige, droge en warme standplaats.
- Op lichte grond (zandgrond) is de rijping sneller dan op zware grond (kleigrond en leemgrond).
- In een kas/serre is de rijping sneller dan bij openluchtteelt.
- Planten in (zwarte) potten en emmers rijpen sneller dan deze in volle grond. Plaats deze potten tijdelijk in een lichtrijke, droge ruimte. De potten moeten10 tot 12 liter (of meer) potgrond bevatten.
Meer lezen over vroegrijpende en bijzondere tomatenrassen.

DIVERSE GROEIVORMEN.
Behalve stamtomaten (= indeterminate tomaten) zijn er ook struikvormige- of zelftoppende tomaten (= determinate tomaten).
Struikvormige tomaten groeien met meerdere stammen en deze kunnen ook erg veel vruchten produceren. Struikvormige tomatenrassen zijn o.a. 42 Days, Idagold, Whipper Snapper, Red Alert, Ace, Bell Star, Grushofka, Napoli, Olomic, Sugar Baby, Thai Pink Egg, Ventura, Tom Red en Yellow Taxi. Zie weblinks bij de vroegrijpende pottomaten!
Bij de struikvormige tomaten in potten en bloembakken zijn op dit moment rijp: 42 Days, Balcon Zauber, Cerise Jaune, Pendulina en Whipper Snapper.

PLANTENZIEKTEN BIJ TOMATEN.
- Tomatenbladeren van oude rassen zijn erg gevoelig voor regen en vertonen snel schade van bladvlekkenziekte. Ze vertonen eerst zwarte vlekjes en worden later geel. Voor de afrijping van de vruchten is dat geen probleem.
Lees meer bij "bladvlekkenziekte op tomatenbladeren". Zie weblinks bij de vroegrijpende pottomaten! In de serre/kas werd de eerste aantasting van bladvlekkenziekte gezien op 20 juni 2016.
- Werk niet aan de planten als deze nat staan, want dan is er meer gevaar op tomatenplaag! In de kas/serre kan u 's morgens de tomatenplanten even droog schudden.
Tomatenbladeren die nat worden kunnen aangetast worden door de aardappelplaag - Phytophtora infestans. Let op voor lekken in de kas/serre want daar ontstaat eerst tomatenplaag!
- Als er te weinig water wordt gegeven of als er teveel scheikundige meststoffen werden gegeven kan er onderaan de vruchten neusrot ontstaan. Indien de temperatuur in de kas/serre hoger dan 30°C stijgt dan is er ook meer gevaar op neusrot --> Let op bij extreem zonnig & warm weer!
- Een tekort aan bepaalde voedingsstoffen doet bladverkleuringen ontstaan.
- Planten kunnen veel bloemen dragen en toch maar weinig (tomaten)vruchten geven. Zie weblinks bij de "vroegrijpende tomaten"!

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM BIJZONDERE TOMATEN:
Vroegrijpende tomaten in kas of serre
Fotoalbum bijzondere tomaten (2016).
Overzicht van bijzondere tomatenrassen (zwarte, bruine, witte, gele, oranje, rode en groene tomaten. Stamtomaten, struiktomaten, roma en kerstomaten).
Speciale zelf te kweken en bijzondere tomatenrassen (raskenmerken A-M).
Groente- en Fruit Encyclopedie met teeltinformatie van tomaten en andere groenten.

GRATIS NIEUWSBRIEVEN MET TIPS ONTVANGEN?
Deze blogberichten ELKE DAG in uw mailbox? Schrijf je hier in om DAGELIJKS deze blogberichten met praktische tips voor de fruittuin in uw mailbox te ontvangen.
Maandelijks tips voor de fruittuin en bijzondere tomaten in uw mailbox? Schrijf je hier in om één keer per maand de Fruit-ABC nieuwsbrief te ontvangen.
Volg de dagelijkse berichten en praktische tips op twitter! http://twitter.com/gdekinder

Labels: tomaten, Lycopersicon esculentum, vroege tomaten, rijping bevorderen van tomaten, vroeg rijpe tomaten, tomaten oogsten, intoppen tomatenplanten, rijpen tomaten

Door de late bloei zijn de meeste pruimenrassen dit jaar (2016) enkele dagen later rijp dan andere jaren.
Op dit ogenblik zijn de Early Laxton, Early Rivers, June Blood (syn. Kaapse Pruim), Opal en Sanctus Hubertus rijp.
Bijna rijpe vruchten die barsten door de regen kunnen vandaag geplukt worden om direct te verwerken tot jam/confituur.
Onrijp geplukte pruimen worden wel zacht, maar niet zoeter. Voor verse consumptie moet je de pruimen bij voorkeur (eet)rijp plukken! Eetrijpe vruchten voelen een beetje zacht aan en smaken lekker zoet.
Te zwaar beladen takken die niet uitgedund werden kunnen uitbreken en de boom ernstig beschadigen!

Er hangen veel gebarsten en beschimmelde vruchten in de bomen die zo vlug mogelijk verwijderd moeten worden! Iets onrijpe, gebarsten vruchten zijn ideaal voor verwerking tot jam/confituur.
U kan rijpe vruchten ook invriezen. De vruchten halveren, steen verwijderen en direct invriezen.

Laat de beschimmelde vruchten NIET onder de boom liggen, want door het opspatten van de regen kunnen de schimmelsporen op de laaghangende takken komen.
Luchtig gesnoeide bomen drogen sneller op en de vruchten worden minder aangetast.

'Belsiana', een vroege mirabelpruim. (Kruising van Prunus cerasifera x Prunus salicina)

'Early Laxton'

'Early Rivers' (syn. Early Favorite, Eldense Blauwe, Pamelse Datjes)

'Edda' een nieuw, productief Noors pruimenras.

'Hay'

'June Blood' (syn. 'Kaapse Pruim') een Japanse pruim die zeer vroeg rijpt.

'Opal', een roodblauwe tamelijk kleine pruim. (Zelfbestuiver, zeer lekker en zoet)

'Sanctus Hubertus', een erg productief ras. (Zelfbestuiver, smaakt zoetzuur)

'Tragedie'.

'Trailblazer' een eetbare rode (sier)pruim.

'Yellow Cherry Plum': pruimen die op gele kersen lijken. (Prunus domestica cerasifera)

Rode kerspruim of myrobolaanpruim (Prunus domestica cerasifera) met eetbare vruchten van 2-3 cm grootte.

Er is veel variatie in kleuren en smaken bij de vroege pruimenrassen die in juli rijpen!
In de meeste winkels kan je slechts een beperkt aantal pruimenrassen vinden. Ook worden die vruchten soms onrijp afgeplukt, zodat ze beter bewaren, wat nadelig is voor de smaak. Onrijp geoogste pruimen worden wel zacht van structuur, maar worden niet zoeter.
Heb je het geluk van zelf enkele pruimenbomen in uw tuin te hebben dan kan je meestal wel genieten van vers geplukte pruimen! Er is een groot smaakverschil tussen de verschillende rassen.
Zongerijpte pruimen zijn erg lekker. De roodvlezige en de blauwe pruimen bevatten het meeste anti-oxidanten.

Vroegrijpe pruimen voor juli en begin augustus (Geschikt volgens rijptijd)
ZEER VROEG:
- Early Laxton: geel-rood
- June Blood (syn. Kaapse pruim): donkerrood vruchtvlees (roodvlezig); zeer vroeg rijp
VROEG:
- Opal: roodblauw(geel-rood); zeer zoet, losse steen.
- Tragedie: roodblauw
- Early Rivers (syn. Eldense Blauwe, Pamelse Datjes, Early Rivers Prolific) : donkerblauw, rond en tamelijk klein. Steen zit vast in het vruchtvlees.
- Sanctus Hubertus: donkerblauw, ovaal, half vastzittende steen.
MIDDENVROEG:
- Belsiana (*): mirabelvorm; geel met rode blos of stippen
- Trailblazer (Hollywood) (*): roodbladig; lichtrode schil en rood waterachtig sap
- Hay (*): mirabelvorm; geelroze met rode blos
- Yellow Cherry Plum (*): uitzicht van gele kersen
VROEG TOT MIDDENTIJDS:
- Edda (*): donkerblauw
MIDDENTIJDS:
- Bellamira
- Bleue de Belgique
- Reine Claude d'Oullins, Reine Claude Crottee
- Tipala
- Voyageur

Niet alle vernoemde pruimenrassen zijn hier gemakkelijk te vinden. Sommige rassen staan op de Brogdale-farm in Groot-Brittannië (*)

Pruimen die aangetast zijn door de pruimenmade (fruitmot) zijn vroeger rijp dan onbeschadigde vruchten. Ruim aangetaste vruchten regelmatig op en gebruik ze voor verwerking of geef ze aan de kippen. Let op voor de wespen!
Meer lezen over vroege pruimen die rijpen in juli.
Door het koele voorjaarsweer en de late bloei (2016) is de oogst van de meeste pruimenrassen enkele dagen later dan andere jaren. De zelfbestuivende rassen geven dit jaar opnieuw een grotere oogst dan de rassen die kruisbestuiving nodig hebben. (Een nadeel van zelfbestuivers is dat ze tijdig moeten uitgedund worden om voldoende grote & lekkere vruchten te krijgen)
Fris en regenachtig weer zorgt ervoor dat de pruimenoogst goed gespreid kan verlopen. Veel regen na een droge periode kan bij sommige vruchten barsten/scheuren veroorzaken, waarna de vruchten gaan beschimmelen.

BOEKENTIP voor EEN SUCCESVOLLE FRUITTUIN

Meer lezen over "Gemakkelijk fruit. Fruit uit eigen tuin, terras en balkon" (Auteur Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers).

NUTTIGE WEBLINKS IVM PRUIMENBOMEN (Prunus domestica):
Snoeien en uitbuigen van pruimenbomen (volledig artikel)!
Groente- en Fruit Encyclopedie (Auteurs: Luc Dedeene & Guy De Kinder) met uitvoerige snoeitips voor pruimenbomen.

Ontbreekt een passende bestuiver bij uw pruimenboom? Probeer dan een tweede of derde pruimenras op uw pruimenboom te oculeren. De maand augustus is ideaal om dit werk toe te passen.
Volg de dagelijkse berichten en tips ivm bijzondere tomaten en fruit op twitter! https://twitter.com/gdekinder
Eén keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.

Labels: plum, pruimen determineren, pruimen plukken, Prunus domestica, soorten pruimen, soorten pruimenboom, vroege pruimen, Opal pruim, Sanctus Hubertus, Kaapse pruim, June Blood, japanse pruim

Op sommige plaatsen wordt de grond erg droog en krijgen planten watergebrek.
Neem tijdig maatregelen om fruitbomen, kleinfruit, druiven en jonge groenteplanten te beschermen tegen uitdroging!

Foto 01. Hoogstam fruitboom die dit voorjaar geplant werd.
1. Kuil rond de stam waarin ca 10 liter water kan gegeven worden. De boomspiegel kan best vrij van begroeiing blijven.
2. Bindmateriaal om de boom mooi recht te houden en wortelbreuk bij wind te voorkomen.
3. Een witgekalkte stam geeft een bescherming tegen uitdrogen.
4. Stevige palen voor het bevestigen van draad tegen vreterij van vee en wild.

Foto 02. Hoogstam fruitboom een jaar na het planten.
De bescherming tegen vee is in orde.
De boomspiegel moet nog vrij gemaakt worden van gras en andere begroeiing. Een begroeiing onder bomen is aantrekkelijk voor woelmuizen en er komt minder water ter beschikking van de fruitboom.

Foto 03

Sproei bij spintgevoelige soorten de bladeren ook regelmatig eens nat.

TIPS BIJ HET WATER GEVEN.
Maak een flinke kuil rond de boomstam waarin je water kan geven.
Probeer bij pas geplante fruitbomen en kleinfruit het water geven te beperken tot 1 x per week.
Eén keer hakken is hetzelfde als twee keer gieten: de dag na het water geven de grond oppervlakkig hakken of schoffelen voorkomt dat de grond uitdroogt.
Na een flinke regenbui probeer je de volgende dag de grond oppervlakkig (= zeer ondiep) te hakken of te schoffelen. Een vaste, gesloten grond onder fruitbomen droogt meer uit dan oppervlakkig losgemaakte grond.
Bedek de boomspiegel of plantspiegel met een flinke mulchlaag (5-10 cm) om het uitdrogen te voorkomen. Als mulch kan je hakselhout, grasmaaisel, grove compost, stalmest en stro gebruiken. Een mengsel van hakselhout en compost zal ook het bodemleven stimuleren.
Dagelijks veel water geven is nadelig voor het (oppervlakkige) wortelgestel dat luchtgebrek kan krijgen.
Geef GEEN meststoffen als uw planten een tekort aan water hebben. Scheikundige meststoffen in de grond zorgen ervoor dat de opname van water moeilijker wordt. Een teveel aan meststoffen kan voor wortelverbranding zorgen.

Water geven bij droogte is enkel nodig als de planten 's morgens nog slap hangen. Gebruik vooral regenwater om te gieten, want dit geeft geen vlekken op de bladeren en is beter voor het milieu.
Maai gazons en gras naast fruitbomen niet te kort af want dan droogt de grond meer uit.
Kort gemaaid gras naast rijpend kleinfruit (frambozen, blauwe bessen, aardbeien, ...) geeft meer vogelschade aan het fruit.
Maak de boomstrook of plantenstrook een dag na regenval of na het geven van water oppervlakkig los.
Planten in pot kunnen in de grond ingegraven worden.
Zwarte potten worden warmer dan witte potten. Plaats de zwarte potten van bijvoorbeeld tomatenplanten of paprikaplanten (tijdelijk?) in een witte emmer. Ingegraven zwarte potten kunnen geen extra warmte meer opnemen.

Bij de spintgevoelige planten zoals paprika, peper, taybessen, braambessen en kiwibessen kan je regelmatig ('s morgens of 's avonds) de bladeren nat sproeien. Opgepast! Maak bladeren van tomaten en vijgen NIET nat!
Bladeren en vruchten van appel- en perenbomen die te lang nat blijven worden aangetast door de schurftschimmel.
Andere planten kan je beter 's avonds water geven, zodat het water niet kan verdampen.
Meer lezen over tips bij het water geven van fruitsoorten.

TIPS OM TOMATENPLANTEN WATER TE GEVEN.
Tomaten geef je bij voorkeur 's morgens water! Indien 's avonds water geven toch nodig is, let dan goed op dat de bladeren niet nat worden.
Maak de weg of grond in de kas/serre enkele keren per dag nat als het extreem warm is.
Tomaten in een kas/serre moeten ook 's nachts gelucht worden zodat het overtollige vocht goed weg kan.
Bij tomatenplanten die 's morgens nog verwelkt staan ontstaat gemakkelijk neusrot in de vruchten. Geef die planten extra water en bescherm ze tegen de felle zon met vliesdoek of schermdoek.
Tomatenplanten mag je NIET natmaken bij het gieten, want dan is er gevaar op schimmelaantasting. Verwijder de bladeren die de grond raken.
Tomaten in potten kan je tijdelijk in de schaduw plaatsen.
Tomatenplanten kun je (tijdelijk) afdekken tegen de felle zon met witte vliesdoek of met schaduwdoek.
Zwarte potten kan je tijdelijk in een witte emmer plaatsen of tijdelijk half ingraven in de tuin.
De potgrond in potten kan je wat aanvullen zodat de grond tot ca 3 cm van de rand komt. Maak de aan te vullen potgrond op voorhand gepast vochtig.

NUTTIGE WEBLINKS.
Een succesvolle fruit- en moestuin krijg je met een degelijk moestuinboek! Groente- en Fruit Encyclopedie met verzorgingstips voor fruitbomen en kleinfruit.
10 tips om een mini-hittegolf bij groenten op te vangen (groenteninfo).

GRATIS NIEUWSBRIEVEN MET TIPS ONTVANGEN?
Deze blogberichten ELKE DAG in uw mailbox? Schrijf je hier in om DAGELIJKS de blogberichten met praktische tips voor de fruittuin in uw mailbox te ontvangen.
Maandelijks praktische tips voor de fruittuin in uw mailbox? Schrijf je hier in om één keer per maand de Fruit-ABC nieuwsbrief te ontvangen.
Volg de dagelijkse berichten en praktische tips op twitter! http://twitter.com/gdekinder

labels: droogte, tips om water te geven, uitdrogen voorkomen, water, water geven, water geven bij droogte, boomsterfte door watergebrek

De zware regenval van de laatste weken (of vorige maand) kan luchtgebrek veroorzaken in de grond waardoor de bladeren afvallen.

MOGELIJKE OORZAKEN VAN BLADVAL.
- Voedselgebrek. Op zandgrond kan er na extreme regen een gebrek aan bepaalde voedingsstoffen (stikstof, kalium, ...) ontstaan.
- Schimmelaantasting. Diverse bladschimmels kunnen vroegtijdige bladval veroorzaken. Fruitstruiken geplant onder bomen zijn meestal meer onderhevig aan bladschimmels en bladval.
- Spintmijten. (Vooral tijdens een langdurig droge periode)
- Wateroverlast na regen (Te natte grond). Te natte grond of grond met een slechte structuur. De grond waar die boom staat moet voldoende lucht bevatten, want ook de wortels hebben zuurstof nodig! Tomatenplanten in potten verdragen geen te natte grond!
- Watertekort. Tijdens een langdurig droge periode kunnen de bladeren van pasgeplante fruitbomen en fruitstruiken verwelken en afvallen.
- Luchtgebrek in de grond (Te natte of te vaste grond met slechte structuur)
- Te diep geplant. Indien de boom nog niet lang geplant is, kan het een gevolg zijn van te diep te planten. Normaal mogen de wortels maar net onder de grondoppervlakte zitten. Zitten de wortels abnormaal diep, dan kunnen ze luchtgebrek krijgen, waardoor de boom of struik afwijkingen gaat vertonen.
- Door (te) veel ruw organisch materiaal (humus, compost) in de plantput te doen, kan er ook (tijdelijk) luchtgebrek zijn in de grond.

Het is niet altijd eenvoudig om ziekten en plagen op cultuurplanten te determineren. Ook bij sommige groentesoorten kan bladvergeling en bladval dezelfde oorzaken hebben.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM BLADVAL.
Vroegtijdige bladval bij kersen en ander steenfruit (Prunus-soorten).
Ook trosbessen, kruisbessen en sierbes (Ribes) kan vroegtijdig de bladeren laten vallen.
Vroegtijdige bladval bij trosbessen/aalbessen (Ribes).
Zomerframbozen, kersenbomen, pruimenbomen en druiven zijn zeer gevoelig voor wateroverlast en luchtgebrek in de grond.
Een overzicht van nuttige weblinks plantenziekten en plagen: diagnose, voorkoming en biologische bestrijding bij fruit, groenten en sierplanten.
Op de meeste fruitsoorten heeft de langdurige regenval een nadelige invloed.

GRATIS NIEUWSBRIEVEN MET TIPS ONTVANGEN?
Deze blogberichten ELKE DAG in uw mailbox? Schrijf je hier in om DAGELIJKS deze blogberichten met praktische tips voor de fruittuin in uw mailbox te ontvangen.
Een keer per maand tips voor de fruittuin in uw mailbox? Schrijf je hier in om één keer per maand de Fruit-ABC nieuwsbrief te ontvangen.
Volg de dagelijkse berichten en praktische tips op twitter! http://twitter.com/gdekinder

Labels: bladval aalbessen, bladval fruit, bladval kersen, bladverlies, plantenziekten, plagen fruit, plantenziekten en plagen, bladval Prunus, bladval Ribes

Heb je zaailingen of opslag van fruitbomen staan waarop je een ander fruitras wil zetten dan kan dat binnenkort gedaan worden.
Om succesvol dit werkje te doen moet je dat nu voorbereiden.

ENTEN, OCULEREN en ONDERSTAM?
De onderstam is het deel van een fruitboom dat onder de entplaats zit.
De meeste pitfruit- en steenfruitbomen worden geënt op een onderstam. Pitfruitbomen zijn appel, peer, mispel en kweepeer. Steenfruitbomen zijn kers, abrikoos, pruim en perzik.

Oculeren wordt ook wel oogenten genoemd.
Oculeren is het bevestigen van een stukje bast met een knop (oog) aan een boom of op een onderstam, op een zodanige wijze dat ze met elkaar kunnen vergroeien. Bij het oculeren wordt er GEEN entwas gebruikt.

Ook kiwi's en kiwibessen kun je vermeerderen door oculeren of schildgriffelen.

Het oculeren zelf kun je best nog even uitstellen tot ca begin augustus.

Foto 01. Knip de onderste zijtakjes van de te oculeren onderstam weg, zodat je onderaan een mooie stam bekomt. Doe dit werkje op een droge dag zodat de snoeiwonde snel kan genezen.

PLANTENSOORTEN TE VERMEERDEREN DOOR OCULEREN.
Zie weblink "Onderstamsoorten en te enten fruitsoorten"

VOORBEREIDING.
Fruitboomonderstammen die geoculeerd worden in augustus moet je nu voorbereiden: opschonen, onkruidvrij maken, bijmesten en eventueel extra water geven.
Om een goede groei te bekomen kunnen de onderstammen opgeschoond worden. Dit wil zeggen dat je alle zijtakken tot een hoogte van ca 20 (30) cm verwijderd.

Onkruidvrij maken kan door middel van wieden en hakken (schoffelen). Regelmatig schoffelen zorgt ervoor dat de grond minder uitdroogt.

Met de U-schoffelhak kan je ook wortelonkruiden zoals distels en paardebloemen volledig uit de grond halen.
De u-schoffelhak heeft een lange steel zodat bukken niet nodig is. (Zie foto boven). Meer info: http://www.polet.be/

Als de grond te droog is dan kan je best 1x per week flink water geven. (Juni 2016 was bijzonder nat, terwijl nu op sommige plaatsen de grond erg droog is)
Na een regenperiode of watergifte is het goed om de grond te schoffelen en/of te hakken goed. Oppervlakkig losgemaakte grond is luchtiger en kan beter opwarmen. Op natte toegeslagen grond is de plantengroei slecht en vertonen ze gele bladeren.

Tenslotte kan op lichtere gronden (zandgrond) bijgemest worden met een stikstofrijke meststof. (vb. kippenmest, duivenmest en brandnetelgier bevatten veel stikstof). Veel regen zorgt ervoor dat op lichte gronden de stikstof (en kalium) uitspoelt.
Een bemesting met een stikstofmeststof (N) stimuleert de bladgroei zodat de schors van de onderstam beter loskomt.

Meer uitleg over de gebruikte moeilijke woorden? Lees meer bij "Definitie van tuinbouw- en tuintaal".

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM OCULEREN, CHIPBUDDEN EN ENTEN OP ONDERSTAMMEN:
Oculeren, oogenten, chipbudding, enten en onderstamsoorten.
Oculeren en chip-budding op onderstammen.
Oogenten of chipbudden op onderstammen.
Onderstamsoorten en te enten fruitsoorten.
Onderstamkeuze voor de verschillende fruitsoorten.
Overzicht van de diverse entmethoden.
Plantensoorten die u op elkaar kan oculeren of enten.
Tips voor het oculeren.
Verwantschap en plantenfamilie bij het enten en oculeren.
Vroeger en meer vruchten met de juiste onderstam.

De bestuiving van uw appel-, peren- en kersenbomen kan je verbeteren door een tweede en derde ras te oculeren op uw bestaande fruitboom.
Het oculeerwerk zelf kan je in augustus toepassen.

Maandelijks fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: oculeren onderstammen, onderstammen enten, schildgriffelen, voorbereiden oculeren, enten met 1 oog, occuleren, fruitbomen vermeerderen, oculeren kiwi, oculeren kiwibes

De laatste zure kersen/krieken geplukt? Denk dan even aan de snoei van de bomen...

WAAROM JE ZURE KERSENBOMEN BEST KAN SNOEIEN.
Op gesnoeide kersenbomen zijn de zure kersen (krieken) dikker en rijpen gelijkmatiger.
Gesnoeide bomen zijn sneller te plukken.
Oudere bomen blijven langer gezond en vruchtbaar.
Jaarlijks gesnoeide zure kersenbomen zijn minder vatbaar voor bloesemmonilia, een gevreesde taksterfteschimmel bij zure kersen.
Het is gemakkelijker de bomen te beschermen met een net tegen de vogels.
Door regelmatig zieke twijgen (Monilia) weg te knippen, voorkom je verdere uitbreiding en het afsterven van de zure kersenboom. Ook sierprunussen zijn erg vatbaar voor Monilia!

SNOEITIJDSTIP.
Zure- en zoete kersenbomen mogen enkel tussen half april en half september gesnoeid worden. Bomen die in de winter gesnoeid worden zijn erg vatbaar voor bacteriekanker!
Volgens sommige kenners kan je best 1 tot 2 weken na de oogst snoeien.
Snoei op een droge, warme dag zodat de snoeiwonden snel opdrogen.
Snoei niet als het extreem warm (+30°C) is.
Als de grond te nat is kan je het snoeien beter uitstellen tot in een droge periode.
Indien je snoeit op een droge dag dan is wondbehandeling meestal niet nodig.

SNOEITIPS.

Verwijder wekelijks de zieke twijgen en verwijder telkens 20 cm gezond hout.
Beperk de hoogte van de boom en snoei een te hoog groeiende kop terug tot op een lagerstaande tak.
Neem zoveel mogelijk de steil groeiende twijgen en takken weg.
Dun het vruchthout bovenin de boom uit.
Snoei te lang vruchthout bovenin de boom goed terug zodat er meer licht onderin de boom komt.
Vervang het ouder vruchthout (lange afhangende twijgen) door jong vruchthout, kort bij de harttak of draagtak.
Bij het verwijderen van te steil groeiende takken laat je steeds een kleine stomp staan.
Verwijder te laag zittend vruchthout zodat je een stam van ca 50 (60)cm bekomt.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM ZURE KERSEN:
Plukken van zure kersen of krieken.
Teeltfiche van zure kersen met teeltinformatie.
Snoeien van een zure kersenboom of kriekenboom (Prunus cerasus).
Snoeien van een zoete kersenboom (Prunus avium cv's).
Groente- en Fruit Encyclopedie met complete teeltinformatie voor zure kersen en alle andere fruitsoorten.

Zure kersenbomen of kriekenbomen kan je ook in de schaduw planten. De bomen zijn zelfbestuivend zodat het aanplanten van één boom voldoende is.

Witbuik-kersen kan je ook oculeren of enten op een (jonge) zure kersenboom. Ze bloeien gelijk en de Witbuiken worden bestoven door de zure kersen. (Zie foto van de rijpe zoete- en zure kersen op één boom)

BOEKENTIP voor EEN SUCCESVOLLE FRUITTUIN

Meer lezen over "Gemakkelijk fruit. Fruit uit eigen tuin, terras en balkon" (Auteur Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers).

Volg de dagelijkse berichten en tips ivm bijzondere tomaten en fruit op twitter! https://twitter.com/gdekinder
Maandelijks fruittips ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.

Momenteel zijn de 'Stark Earliest' en de 'Mantet' overrijp en vallen op de grond.

Foto's van vroege zomerappels:
1. 'Stark Earliest' een kleinvruchtige zomerappel.
2. 'Mantet' appel
3. 'Discovery'
4. 'Transparente Blanche' (Oogstappel)
5. 'Sunrise' een nieuwe knappende zomerappel.

6. Earligold (syn. Nico)

In de meeste winkels kan je enkele nog appels van vorig jaar vinden.
Heb je het geluk van zelf enkele appelbomen in uw tuin te hebben dan kan je meestal wel genieten van vers geplukte appels! Sommige personen die een allergie voor appels uit de winkel hebben, kunnen wel eigen gekweekte appels eten. Dat maakt het extra interessant om zelf enkele appelbomen aan te planten!
Vroegrijpe zomerappels:
- Co-op 32 (PRISTINE): geel en dikwijls met oranje blos. Gelijkt op de Oogstappel, maar blijft langer stevig.
- Discovery: roodgestreepte platte appel; zoetzuur (Ook zeer goede bestuiver. Wordt gemakkelijk aangetast door wespen.
- Lena: geelgroen; roodgestreepte blos
- Mantet: groengeel, soms licht rode blos; zoetzuur
- Earligold (syn. Nico): geelgroen; vorm van Golden Delicious. Blijft stevig na de pluk. Rijpt erg onregelmatig, moet eigenlijk dagelijks uitgeplukt worden. Valt gemakkelijk af met winderig weer. Vermoedelijk een kruising van Oogstappel met Transparente Blanche (Boomkwekerij Jo Nicolai).
- Starks Earliest: groengeel met rode blos; tamelijk klein
- Sunrise: geel met rode blos; matig groot
- Transparente Blanche (syn. Oogstappel): groengeel, lichtzuur. Wordt na de pluk snel melig. (Prima bestuiver voor Schone van Boskoop en andere vroegbloeiende appelrassen)
- Perzikrode Zomerappel, Melba, ...

Appels die aangetast zijn door de appelmade (fruitmot/wormstekigheid) zijn iets vroeger rijp dan onbeschadigde appels. Ruim aangetaste appels regelmatig op en gebruik ze voor verwerking (appelmoes, appeltaart) of geef ze aan de kippen.

HOE TESTEN OF EEN APPEL PLUKRIJP IS.
Neem de appel met de volle hand vast en breng hem omhoog. Als de vrucht gemakkelijk loskomt van de boom is hij plukrijp.
Snij de appel middendoor en controleer de kleur van de pitten. Als de pitten nog volledig wit zijn dan is het te vroeg om te plukken. Onrijpe appels zijn rijk aan pectine en ideaal voor de bereiding van jam/confituur.
(Wormstekige vruchten zijn altijd vroeger rijp)

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM APPELBOMEN:
Fruitmot of appelmade bij appels ook te voorkomen met insectenvallen/seksvallen en fruitmot-feromonen!
Overzicht van vroege zomerappels (Malus domestica).
Preventie van ziekten en plagen op fruitbomen.
Schade van de appelzaagwesp aan vruchten.

Fruitsoorten die onrijp mogen geoogst worden.
Schurft op uw appel- en perenbomen. Oorzaken, preventie en bestrijding.
Ziekten en plagen bij appelbomen (kanker, bloedluis en schurft).
Groente- en Fruit Encyclopedie met verzorgingstips voor fruitbomen en kleinfruit.

Ontbreekt een passende bestuiver bij uw appelboom? Probeer dan een tweede of derde appelras op uw boom te oculeren. De maand augustus is ideaal om dit werk toe te passen. In de agenda van onze nieuwsbrief vindt u adressen waar u oculeerlessen kan volgen.
Volg de dagelijkse berichten en tips ivm bijzondere tomaten en fruit op twitter! https://twitter.com/gdekinder.

Maandelijks tips ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf Je NU In Voor De GRATIS Fruit-ABC Nieuwsbrief.
Labels: Malus domestica, vroege appels, vroegrijpe appels, zomerappels, zomerappel, oogstappel, juli appel, vroegrijpe appel

Taybessen gelijken op reuzeframbozen en rijpen meestal in het begin van juli.

Taybessen voor de snoei.

Taybessen na snoei en aanbinden.

Taybessen (= een soort van "reuzeframbozen") worden in juli geplukt.
Bramen en taybessen geven vooral vruchten op jonge stengels die het vorige jaar gevormd zijn (= eenjarige twijgen).
Taybessen (Rubus 'Tayberry' en Rubus 'Tayberry Medana') worden op dezelfde wijze als bramen gesnoeid.

Na een langdurige periode van droog (maart-juli 2015) zitten er veel spintmijten op de bladeren van de taybessen. Een luchtige snoei zorgt ervoor dat de meeste ervan verwijderd worden.

SNOEITIJD:
Zodra de oogst gedaan is kan je ze best snoeien (= Snoeien na de oogst). Het snoeien kan op verschillende tijdstippen gedaan worden: einde juli, augustus ofwel in februari-maart.
Direct na de oogst snoeien heeft de voorkeur. De overige jonge twijgen leid je daarna mooi omhoog en ze dan groeien gezonder.
Snoei niet tijdens extreem warm weer (+30°C.).
Snoeikalender voor alle fruitsoorten.

SNOEITIPS.
Om de gestekelde taybessen te snoeien of te leiden kan u best handschoenen aandoen. ('Medana' is een ongestekelde taybes waarvoor je geen handschoenen nodig hebt)
Bij de jaarlijkse snoei worden alle oude takken die vruchten hebben gedragen volledig verwijderd. Ze zijn te herkennen aan de zijtakken met verdroogde vruchten.
Gebruik voor de oude takken weg te snoeien een goede takkenschaar, want de oude takken zijn soms 5 cm dik!
De jonge (eenjarige) twijgen dun je daarna uit tot er 5 - 6 stuks per lopende meter overblijven.
Het uitdunnen van jonge scheuten of twijgen is nodig om een luchtig gewas te bekomen dat minder ziektegevoelig is. Gestekelde bramen kan je beter uitdunnen tot 4-5 stuks per lopende meter. Ongestekelde bramen dun je na de oogst (in oktober) uit tot 8 middeldikke, jonge scheuten per meter.

LEIDEN VAN TAKKEN NA DE SNOEI.
Na de snoei worden de overige (jonge) bramentakken waaiervormig omhoog geleid en losjes vastgemaakt.
Eventuele zijtakken worden op 2-3 knoppen ingekort (= ca 10 cm). Te lange aangebonden takken worden ongeveer 15 cm boven de bovenste draad afgesnoeid.
De ongestekelde mutant 'Tayberry Medana' is gemakkelijker te leiden dan de gestekelde taybes 'Tayberry'.
Jonge scheuten die op de grond blijven liggen gaan aan de toppen wortelen tijdens de winterperiode. (Zgn. "topafleggers").

Taybessen, tayberry een kruising van bramen en frambozen.

BOEKENTIP voor EEN SUCCESVOLLE FRUITTUIN

Meer lezen over "Gemakkelijk fruit. Fruit uit eigen tuin, terras en balkon" (Auteur Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers).

Eén keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de gratis Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: braamboos, braambozen, kruising braambes en framboos, Rubus 'Tayberry', snoeien kleinfruit, snoeien taybes, tayberry, Taybes, taybes snoeien