Inheems- en uitheems fruit

Alle fruitbomen worden geënt op een onderstam. De onderstam is het worteldragend deel van de boom en deze heeft een grote invloed op de groei van het bovengrondse deel.
Het enten vraagt meer handigheid en zorg dan het stekken van planten. Sommige onderstammen (kwee en Colt) zijn te vermeerderen door middel van winterstekken.

WAT IS ENTEN?
Enten of griffelen is een methode van vermeerderen waarbij een tak van een plant wordt verenigd met de wortels van een andere plant.
Voor beginners is de gewone plakgriffel (= copulatie) het gemakkelijkste én het veiligste om aan te leren.

AANBEVOLEN TIJDSTIP OM TE ENTEN.
Winterentingen worden meestal binnen in de maanden januari, februari en maart op losse onderstammen toegepast die nadien ingekuild of geplant worden.
Ook tijdig opgepotte onderstammen van kiwi's, druiven, noten, appel en peer kunnen zodra ze goed in groei zijn, geënt worden met enthout in rust.
Opgepotte planten worden in december of januari in een licht verwarmde ruimte gebracht om in groei te trekken.
Zodra de planten in pot goed groeien (= veel bladeren hebben) kunnen ze geënt worden d.m.v. de plakgriffel of copulatie. Vanaf half mei kunnen binnen veredelde onderstammen in openlucht geplant worden.
Meer lezen over het plakenten van onderstammen.
De voorbereiding en de verzorging van de entelingen zijn belangrijk voor een optimaal resultaat.

In openlucht wordt er door sommige kenners in openlucht vanaf einde februari (bij goed weer) reeds geënt. Op vaststaande onderstammmen worden eerst peren, pruimen en appels geënt. Voor het enten van kersen en perzik is het veiliger te wachten tot einde maart-begin april. (Kersen zijn zeer gevoelig voor uitdroging bij vriesweer). De knoppen van de Kwee-onderstammen lopen door het zachte winterweer reeds uit, wat gunstig is voor het enten -->"De onderstam moet in groei voor zijn t.o.v. de ent"

ENTMETHODEN.
Er zijn nog andere entmethoden mogelijk zoals de Engelse griffel, spleetgriffel, driehoeksgriffel en zijdelingse entingen. De Engelse (verbeterde)plakenting heeft de meeste kans op vergroeien én geeft de beste (stevigste) vergroeiing waarbij de wonde mooi zal genezen.
Voor het omenten van (oudere) bomen gebruikt men de kroongriffel en de stekelvarkensgriffel.
Het gemakkelijkste om te enten zijn kiwi's, appels en peren.
Iets moeilijker is het om druiven-, pruimen-, kersen- en perzikboompjes te enten.
Bijzonder moeilijk is het om walnoten/okkernoten te enten. Dit werkje kan je beter aan gespecialiseerde vakmensen overlaten!

NODIGE MATERIALEN.
Onderstammen.
Enthout in rust. Knip dit enthout af terwijl de knoppen volledig gesloten zijn en bewaar dit op een koele plaats.
Een zeer scherp ent- of snoeimes. (Slijpsteentje)
Een snoeischaar.
Bindmateriaal (papierplakband, blauwe ent-elastiekjes, raffia, parafilm, ...)
Entwas of parafine (kaarsvet).
Etiketten.

Meer lezen over andere griffelmethoden/ entmethoden, voorbereiding en nazorgen bij het enten.

ENTLESSEN.
In de FruitABC-nieuwsbrief worden de data en plaatsen opgegeven waar ent- en snoeilessen worden gegeven. (Nederland & Vlaanderen) U kunt er soms ook enthout en onderstammen bekomen.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM OCULEREN, CHIPBUDDEN EN ENTEN OP ONDERSTAMMEN:
Enthout of griffelhout knippen en koel bewaren.
Geoculeerde onderstammen afknippen in maart.
Oculeren, oogenten, chipbudding, enten en onderstamsoorten.
Oculeren en chip-budding op onderstammen.
oculeren of schildgriffelen.

Oculeren of oogenten van onderstammen.
Fruitbomen omenten met de kroongriffel.
Oogenten of chipbudden op onderstammen.
Onderstamsoorten en te enten fruitsoorten.

Onderstamkeuze voor de verschillende fruitsoorten.
Overzicht van de diverse entmethoden.
Plantensoorten die u op elkaar kan oculeren of enten.
Tips voor het oculeren.
Vermeerderen van diverse fruitplanten door afleggen, stekken en enten.

FILMPJES ivm ENTEN.
Filmpje op youtube over het enten van bomen met een enttang.
Handveredeling of enten van fruitboom-onderstammen bij BotdenenvanWillegen (Filmpje op Youtube).
Filmpje op youtube over het oculeren van vruchtbomen (Boomkwekerijen De Maas). (Maand augustus)

BELANGRIJKE TIP BIJ HET PLANTEN VAN LAAGSTAM-FRUITBOMEN.
De entplaats (knobbel aan de stam) moet na het planten 10-15 cm BOVEN de grondoppervlakte zitten! Als de entplaats in de grond zit dan zorgt dit voor een (ongewenste) groeiversterking waardoor de boom zeer groot en pas laat vruchtbaar wordt!

Volg de dagelijkse berichten en tips ivm bijzondere tomaten en fruit op twitter! https://twitter.com/gdekinder
Maandelijks praktische fruittips ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: planten vermeerderen, copuleren, enten, gewone plakgriffel, griffelen, plakenten, plakenting, plakgriffel, veredelen, onderstam enten, enten onderstammen, vermeerderen, onderstammen

Kolombomen (ballerina's) van appelbomen hebben een opvallende zuilvormige groei.

WAT ZIJN MINITREES EN KOLOMBOMEN?
Fruitbomen (vooral appelbomen) met een afwijkende compacte zuilvormige groei. Ze groeien bijna niet in de breedte en hebben een geremde groei in de hoogte.
Soms gebruikt men voor kolombomen van appel ook de merknamen (handelsnamen) ballerina's en minitrees.

FRUITHAGEN.
Kolom-appelbomen zijn zeer geschikt om fruithagen te maken, waaraan weinig snoeiwerk is. De maximale groeihoogte is 3-4 meter en de groeibreedte is 40 (50) cm.
Zuilvormig groeiende appelrassen (ballerina appelbomen) zijn o.a. 'Bolero', 'Charlotte', 'Flamenco', 'Green Smaragd', 'Polka' en 'Waltz'. Een zuilvormige sierappelboom is 'Maypole'.
Volgens sommigen is de sierwaarde belangrijker dan de vrucht- en eetkwaliteit. Een nadeel is ook de hogere verkoopprijs van de bomen t.o.v. gewone laagstam-appelbomen.

MINITREES.
Ecologische appelrassen die een kolomvormige dwerggroei kennen (minitrees, mini-appelbomen): 'Moonlight', 'Red Lane' en 'Sunlight'. Deze kunnen op 50 tot 60 cm afstand geplant worden, zijn snel in productie en gemakkelijk te snoeien. Daarenboven zijn ze weinig of niet vatbaar voor schurft en meeldauw.
'Redlane' is een appelcultivar met een zuilvormige, zwakke groei. Bij het uitlopen is er eerst een rood blad, later wordt het een rood/groen blad. 'Red Lane' is zeer geschikt als zwakgroeiende fruithaag en als aantrekkelijke solitair.
Volgens sommige bronnen is 'Sunlight' erg vatbaar voor vruchtboomkanker. (Vruchtboomkanker is een probleem op natte gronden en nabij andere aangetaste bomen)

FRUITESIA VRUCHTBOMEN.
In België wordt er via een bepaalde winkelketen ook compacte kolomvormig groeiende appelbomen verkocht.
FruitEsia is een merk waaronder 4 verschillende ecologische appelrassen verkocht worden.
Zuilappelbomen of kolomappelbomen Compact groeiende rassen van verschillende merken zoals de serie van BALLERINA ®, CAMPANILO®, MINITREE®, STARLINE® en van CATS®
Er wordt aangeraden 10 bomen te planten op 3 meter afstand (= 3 stuks per meter).

GEBRUIK.
- Langs een muur.
- Als tuinafscheiding.
- Langs de oprit van een huis.
- In een grote pot of kuip op het terras of balkon.
- Langs een grasplein.

PLANTTIPS.
Bij voorkeur planten op een zonnige, matig vochtige standplaats, maar halfschaduw wordt ook verdragen.
Plant bomen in een fruithaag niet te diep, dit geeft minder groei en bevorderd vruchtbaarheid. Plant op dezelfde diepte als de bomen stonden en de entplaats moet boven de grond blijven!
Sommigen geven de voorkeur om te planten op zgn "ruggen" die 20 cm hoger liggen. De "rug" wordt na het planten afgedekt met champost.

Om de vruchtbaarheid te bevorderen kan u de eerstvolgende zomer (na het planten) de zijtakken horizontaal uitbinden/uitbuigen.
Kruisbestuiving is belangrijk. Plant minimaal twee verschillende gelijkbloeiende appelrassen bij elkaar en u bent verzekerd van vruchten.
Dwergvormige appelbomen of minitrees zijn ook bruikbaar om in grote potten of kuipen op een terras of balkon te plaatsen.
De wortelkluit van bomen in potten en kuipen moet bij strenge vorst beschermd worden.

SNOEITIPS.
Snoeien kan u einde april of begin mei doen. Te lang of vertakt vruchthout wordt teruggesnoeid tot op een kort zijtakje dichter bij de middenas.
Onbruikbaar (lang) vruchthout wordt niet korter dan op 10 cm teruggesnoeid.
De vertakte zijtakjes aan de stam of middentak (= vruchthout) zal u enkel zetten door ze in mei, juni of juli "uit te pluizen".

DIVERSE FRUITSOORTEN BIJ DE KOLOMFRUITBOMEN (saulenobst, obstbäume, säulenapfel, säulenbirne, säulenkirschen, saulen pflaumen) (Z= zelfbestuivend)
1) Zuilappelbomen of kolomappelbomen Compact groeiende rassen van verschillende merken zoals de serie van BALLERINA ®, CAMPANILO®, MINITREE®, STARLINE® en van CATS®
2) Kolomabrikoos 'Goldrich' (Z)
3) Kolomperen ‘Condo’, ‘Decora’ en ‘Saphira’.
4) Kolomperzik (Z) ‘Aida’, ‘Little Pinocchio’, ‘Rubino’, ‘Gracia’
5) Kolompruimenbomen (Z): Anita, Imperial
6) Kolomkersen 'Stella Compact' (Z), Sylvia (Z), Viktoria (Z)
7) Kolomkrieken (kolom zurekersenbomen) 'Boas' (Z)

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM KOLOMBOMEN, BALLERINA'S EN MINITREES.
Aanbevolen plantafstanden voor fruitsoorten.
Mini-appelbomen (minitrees) en ballerina appelbomen.
'Redlane', een roodvlezige appel met kolomvormige groei en andere roodvlezige appelrassen.

Volg de dagelijkse berichten en tips ivm bijzondere tomaten en fruit op twitter! https://twitter.com/gdekinder
Eén keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: kolomboom, minitree, kolombomen, minitrees, appel kolomboom, appel ballerina, dwerg appelboom, fruithaag, appel fruithaag, mini appelboom, paalappel, fruitbomen planten, mini appelboom, zuilboom, saulenobst, saulenapfel, saulenbirne, saulenkirschen, saulen pflaumen

Voorlopig te nat of te stormachtig om buiten te werken? Maak nu binnen nestplaatsen voor oorwomen en hang deze later in uw fruitbomen!
Oorwormen eten veel bladluizen zodat een bestrijding meestal overbodig wordt.

Drinkbekertje met rolletje ribkarton als nestplaats voor oorwormen.

Bamboebussel als oorwormen-nestplaats.

Bloempot gevuld met stro als schuilplaats (nestplaats) voor oorwormen.
Potten met stro die je vorig jaar hebt omhoog gehangen kan u best NU uitkuisen en opnieuw opvullen met vers stro. Eerder omhoog gehangen potten zijn een winterschuilplaats voor slakken. Oorwormen overwinteren NIET in de potten maar in de grond!

Oorwormen zijn heel nuttig om schadelijke parasieten zoals bladluizen en wollige bloedluis in uw (fruit)bomen op te ruimen. Door oorwormen optimaal in te zetten zijn bespuitingen tegen schadelijke insecten meestal overbodig. Oorwormen overwinteren in de grond, maar zoeken bij warm weer (mei-juni) voedsel en een nieuwe nestplaats.
Schuilplaatsen (nestplaatsen) voor oorwormen zijn bamboebussels/rietbosjes, zwarte plastiekzakjes met stro, aardewerk-bloempotten met stro en ribkarton in drinkbekertjes.

Een nuttig winterwerkje (binnenwerkje) is bussels van bamboestengels te maken.
Deze bussels kunnen in april of mei in de fruitbomen omhoog gehangen worden als nestplaats voor de nuttige oorwormen. Er kunnen ook solitaire bijen of andere nuttige insecten in nestelen.

Zwarte geperforeerde plastiekzakjes kan u ook opvullen met stro en stevig toeknopen met een touw of bindbuis.
Stenen bloempotten met stro die van vorig jaar nog in de (fruit)bomen hangen kunnen nu gecontroleerd en uitgekuist worden.
Ook witte bekertjes van piepschuim zijn geschikt als schuilplaats voor oorwormen. Rol een beetje ribkarton op en maak dat rolletje vast met wat touw of een draadje.

Lees meer over het gebruik van oorwormen om wollige bloedluis op appelbomen en andere schadelijke insecten te bestrijden.

Naast oorwormen zijn er nog andere nuttige dieren die kunnen helpen om schade aan fruitgewassen te voorkomen (o.a. gaasvliegen, roofwantsen, lieve-heers-beestjes).
Soms gebruiken de koolmezen deze nestplaatsen van oorwormen als voederplaats, zodat een bescherming met kuikengaas nodig kan zijn.
Lees meer over het voorkomen van schadelijke insecten: preventie van ziekten en plagen.

Op fruitbomen en kleinfruitstruiken kunnen meerdere schimmels en plagen voorkomen.
Meer lezen over plantenziekten en plagen op fruitsoorten.

TIP!

Binnen kan je ook tuinbonen/labbonen (Wetenschappelijke naam Vicia faba, ENG: broad beans) in potten uitzaaien. Na opkomst kan u ze einde februari of in maart tussen uw fruitbomen uitplanten. Tuinbonen zijn erg aantrekkelijk voor solitaire bijen, lieveheersbeestjes & oorwormen en ze verdragen goed winterkoude. (Oogsttijd juni-juli)

Eén keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
labels: plantenziekten, oorwormen, oorwormennest, bamboebussels, strozakjes, bladluizen, wollige bloedluis, nuttige insecten, insecten bestrijden insecten, schadelijke insecten,

Op matig vochtige gronden kan u nu planten. Op natte grond kan u beter op ruggen (= verhoogde plantspiegel) planten. Op te natte grond kan je het planten beter uitstellen tot de grond droger is.
Zodra de grond plantklaar gemaakt is kan u opnieuw (ziektetolerante) kruisbessen planten! Door meerdere rassen te planten kan u vanaf juni tot augustus kruisbessen plukken.

Plantgoed van kruisbessen in pot geeft een vlotte hergroei.

Kruisbessen op stam zijn gemakkelijk te verzorgen.

Rijpe kruisbessen begin juli. Vers geoogste kruisbessen zijn bijzonder lekker voor verse consumptie!

Overzicht van ziektetolerante kruisbessen met rijptijd vanaf juni tot augustus.
KLIK OP DE AFBEELDING OM DEZE GROTER TE MAKEN!

TEELTMETHODEN VOOR KRUISBESSEN.
Kruisbessen (stekelbessen) kunnen geteeld worden als struik, als rechte fruithaag en als stamboompje.
De hoogste productie en de gemakkelijkste snoei is bij de teelt als rechte fruithaag aan draden. De groeihoogte is 1 tot 1,5 meter.

PLANTTIPS VOOR KRUISBESSEN.
Er bestaan verschillende kruisbessenrassen die weinig of niet gevoelig zijn aan de gevreesde meeldauwschimmel.
De meeste oude kruisbessenrassen zijn ERG vatbaar voor Amerikaanse kruisbessenmeeldauw.
De nieuwe kruisbessenrassen zijn meestal ongevoelig aan kruisbessenmeeldauw en zijn daarnaast erg productief.
Plant bij voorkeur kruisbessen die tolerant zijn aan Amerikaanse meeldauw. Dit is een schimmel die bladeren en vruchten aantast. Bij de aankoop van plantgoed kan u best vragen of ze vatbaar zijn voor Amerikaanse meeldauw!
Kruisbessen zijn geschikt voor volle zon en voor halfschaduw.
De grond moet goed doorlatend, vochthoudend en voedzaam zijn.
De grondvochtigheid is best gemiddeld of laag.
De zuurheidsgraad van de grond is bij voorkeur neutraal tot licht alkalisch (pH: 6,0-6,9).
De plantafstand is 1,2 meter (struiken) of 0,50 m als eentakkers aan draden of aan bamboes (leivormen). Eentakkers als rechte (verticale) haag zijn het gemakkelijkste te snoeien en te plukken.
Nog veel meer planttips kan u vinden in de Groente- en Fruit Encyclopedie! Zie weblinks!

VRUCHTHOUT VOOR KRUISBESSEN.
De grootste kruisbessen komen aan lange eenjarige twijgen die rechtstreeks op de harttak (middentak) staan.
Korte en samengestelde takken worden daarom verwijderd bij de snoei.
Te laag zittend vruchthout en grondscheuten worden verwijderd.

WAAROM KRUISBESSEN SNOEIEN?
Een goede wintersnoei geeft grotere bessen die gemakkelijker te oogsten zijn.
Luchtig gesnoeide kruisbessen groeien gezonder en zijn minder vatbaar voor schimmelziekten.

TIJDSTIP OM KRUISBESSEN TE SNOEIEN.
Het snoeien van kruisbessenbessen kan gebeuren vanaf januari tot april. Snoei niet als het overdag vriest!
Een vroege snoei (januari) geeft een lichte oogstvervroeging.
Een late snoei (einde februari en maart) laat de snoeiwonden beter genezen en kan vervelende schimmelaantastingen voorkomen. Sommige kenners snoeien kruisbessen in maart, zodat de planten minder vatbaar zijn voor de schimmel Eutypa.
Bij de vroeg gesnoeide kruisbessen kunnen de overblijvende knoppen opgegeten worden door de vogels, zodat de oogst heel klein wordt.
Raadpleeg de fruitsnoeikalender voor meer informatie. (Zie weblinks)

ENKELE SNOEITIPS VOOR KRUISBESSEN:
- Een verticale fruithaag is veel beter dan struikvormen! Zie "planttips".
- Snoei de zijtakken terug tot op een (stevige) jonge twijg die KORT bij de hoofdstam staat.
- Indien er enkel korte twijgjes aanwezig zijn dan snoei je die op enkele cm terug.
- Dun de twijgen wat uit zodat je met de handen tussen de twijgen kan.
- Verwijder laagstaande twijgen (onder de 30 cm) volledig.
- Maak de hoofdstam regelmatig mooi verticaal vast en verwijder bovenaan de concurrent van de verlengenis.
- De dikste bessen bekomt u op lange (stevige) eenjarige twijgen. Korte twijgen geven kleine vruchten en zijn moeilijker te plukken.
- Te snoeien vanaf januari tot maart. Vroeg snoeien geeft de beste groei.
- Concurrenten dient u zo vroeg mogelijk te verwijderen.
- De toptwijg (= verlengenis) NIET inkorten, maar regelmatig mooi verticaal aanbinden.
- Niet alle kleinfruitsoorten worden op dezelfde wijze gesnoeid! Raadpleeg de "Groente en Fruit Encyclopedie" voor volledige informatie!

Probeer een praktische snoeiles van houtig kleinfruit bij te wonen, zodat snoeien nog eenvoudiger wordt. Data en plaatsen kan u vinden in onze FruitABC-nieuwsbrief! (Inschrijven kan u via de link onderaan dit bericht)
Probeer ook eens een voordracht ivm houtig kleinfruit bij te wonen! Kruisbessen zijn geschikt voor grote & kleine tuinen. Ze passen ook goed in de eetbare (sier)tuin en zijn heel lekker als u ze vers kan plukken! Zie "agenda" achteraan onze nieuwsbrief!

SOORTEN VAN HOUTIG KLEINFRUIT VOOR KLEINE EN GROTE TUINEN.
- Kruisbessen, rode trosbessen, witte trosbessen, zwarte bessen en jostabessen.
- Zomerframbozen, herfstframbozen, bramen, taybessen en Japanse bramen/ Japanse bramen.
- Blauwe bessen en blauwe honingbessen.
- Kiwibes 'Issai'. (De vruchten gelijken op kruisbessen en rijpen begin september).

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM KRUISBESSEN - RIBES UVA-CRISPA:
Index planten vermeerderen door stekken
Index snoeien en verzorgen van kruisbessen en trosbessen/ aalbessen.
Index vermeerderen van kruisbessen door stekken en afleggen.
Ziekten en plagen op trosbessen en kruisbessen (Ribes-soorten).
Snoeikalender per maand voor fruitsoorten (fruitstruiken, fruitbomen, druiven en kleinfruit).
Fruitsoorten en fruitnamen interactief inoefenen.
Groente- en Fruit Encyclopedie met plant- en snoeitips voor kruisbessen. Auteurs: Luc Dedeene & Guy De Kinder.

Volg de dagelijkse berichten en fruittips op twitter! https://twitter.com/gdekinder
Eén keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen?Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: plantenziekten, kruisbessen snoei, snoeien houtig kleinfruit, snoeien kruisbes, stekelbes snoeien; kruisbes planten, ziektetolerante kruisbes, Ribes uva-crispa, snoeien, stekelbes, kruisbes

Wortelsnoei bij sterkgroeiende, onvruchtbare bomen die geen bloemen geven.

Ongewenste sterke boomgroei doordat de entplaats in de grond zit.

WAAROM WORTELSNOEI BIJ FRUITBOMEN? (Voordelen)
- Voor sterkgroeiende fruitbomen die geen bloemen en vruchten geven.
- Wortelsnoei geeft een goede(gewenste) groeiverzwakking. De bloemknopvorming verbetert en de snoei wordt gemakkelijker.
- Bent u van plan later bomen of struiken te verplanten? Doe dan ook tijdig wortelsnoei!

NADELEN VAN WORTELSNOEI?
Een nadeel van wortelsnoei zijn de kleinere vruchten.
De bomen worden gevoeliger voor droogte.
Normaal dragende bomen kunnen na wortelsnoei teveel vruchten geven, waardoor deze te klein blijven.
Wortelsnoei kan best selectief gebeuren en enkel bij de sterkstgroeiende bomen.
De bladval kan in het najaar vroeger optreden.

WAAROM GEEN WORTELSNOEI DOEN BIJ SOMMIGE BOMEN?
Bij bomen die veel bloemknoppen hebben doet u beter GEEN wortelsnoei!
Indien u bij dergelijke bomen toch wortelsnoei doet dan blijven de vruchten te klein.
Doe geen wortelsnoei op bomen met vorstscheuren, want dat is nadelig voor de genezing.
TIP! Volg deze maand eens een praktische les ivm snoeien van fruitbomen. In Nederland en Vlaanderen kan je op meerdere plaatsen een snoeiles volgen! Data en plaatsen kan je vinden in onze nieuwsbrief.

FRUITSOORTEN WAAR U WORTELSNOEI KAN DOEN.
Wortelsnoei bij onvruchtbare appel- en perenbomen kan u nu toepassen!
Ook op onvruchtbare of te sterkgroeiende kersen- en pruimenbomen kan wortelsnoei gedaan worden, maar hierdoor kan meer wortelopslag ontstaan.
Bij te hard groeiende vijgenstruiken die weinig vruchten geven kan ook wortelsnoei gedaan worden.

WERKWIJZE BIJ DE WORTELSNOEI.
Doe selectief wortelsnoei bij bomen die geen of weinig bloemknoppen hebben.
Wortelsnoei kan met de spade of met een snoeizaag gedaan worden. Indien u een smalle greppel hebt gemaakt voor de wortelsnoei, maak die dan opnieuw toe. Laat geen grote wortelstukken achter in de toegemaakte greppel.
Doe enkel aan één zijde van de boom wortelsnoei en blijf 30-40 cm van de stam.
Beroepsfruittelers gebruiken voor het wortelsnoeien van fruitbomen een mechanische "wortelsnoeier" die geschikt is voor aanbouw in de driepunts van een trekker.
Foto van wortelsnoei bij een fruitkweker: pic.twitter.com/WJlJ6vUA

TIJDSTIP VOOR WORTELSNOEI.
Er zijn drie tijdstippen mogelijk om wortelsnoei te doen.
Het beste tijdstip om wortelsnoei te doen is in het voorjaar (15 februari - maart).
Indien de bomen geen vruchten dragen dan kan er ook in juni wortelsnoei gedaan worden.
Indien nodig kan wortelsnoei ook in oktober of november gebeuren.
Als er weinig bloemknoppen aanwezig zijn kan wortelsnoeien best tussen 15 februari en begin maart gebeuren langs één boomzijde op ca 40 (50) cm afstand van de stam. Wacht tot je de bloemknoppen goed kan herkennen.

NAZORGEN NA DE WORTELSNOEI.
In een droge periode is water bijgeven soms nodig.
Controleer ook of de entplaats (knobbel onderaan de stam) nog voldoende boven de grond zit.
Indien de entplaats onder de grond zit, dan gaat deze ook wortelen en een enorme (meestal ongewenste) groeiversterking geven.
Wortels die op de entplaats voorkomen kunnen best zo spoedig mogelijk verwijderd worden. Laat dan een kleine kuil rond de entplaats zodat opnieuw doorwortelen voorkomen wordt.

NUTTIGE WEBLINKS IVM WORTELSNOEI EN GROEIREGELING BIJ FRUITBOMEN.
Wortelsnoei als groeiremmer bij onvruchtbare fruitbomen (oktober).
nazorgen bij het planten van fruitbomen en kleinfruitstruiken.
Wortelsnoei bij appel- en perenbomen geeft meer vruchten (februari).
Wortelsnoei doen bij onvruchtbare perenbomen.
Onvruchtbare perenboom snoeien en behandelen.
Meer lezen snoeien en groeiregeling in de Groente & Fruit Encyclopedie (Auteurs: Luc Dedeene & Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers)

Volg de dagelijkse berichten en tips ivm bijzondere tomaten en fruit op twitter! https://twitter.com/gdekinder
Eén keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: groeiregeling, onvruchtbare boom, onvruchtbare fruitboom, snoeien wortels, wortel snoei, wortelsnoei, wortels snoeien, onvruchtbaar, appelboom, perenboom, wortelsnoei peren

Normaal mag je in de winter niet snoeien aan gezonde steenfruitbomen, maar controleren op de aanwezigheid van boorgaatjes kan je wel doen!
Aangetaste bomen (met boorgaatjes) kan je markeren om ze te rooien en te vernietigen zodra de grond niet meer te nat is.

Boorgaatje van de ongelijke houtkever (Borkenkever).

Larve en volwassen kever van de ongelijke houtkever.

GEVOELIGE BOOMSOORTEN.
De ongelijke houtkever (Xyleborus dispar) is polyfaag en kan o.a. pit- en steenfruitbomen aantasten.
Pitfruitsoorten zijn appel-, peer, mispel- en kweepeerbomen.
Bij de steenfruit- of Prunus-soorten worden vooral kwetspruimen, abrikozen en kersen aangetast.
Boorgaten van de ongelijke houtkever komen vooral voor op verzwakte bomen.
Daarnaast worden ook tamme kastanje, platanen, Ginkgo, Gleditsia en Magnolia aangetast. Ook op de boomkwekerij worden de bomen al aangetast!
Fruitbomen nabij een bos of houtwal zijn meer vatbaar.

KENMERKEN VAN DE VAN DE ONGELIJKE HOUTBOORDER.
Het zijn donkerbruine tot zwarte glanzende kevers die behoren tot de groep van Borkenkevers. De mannelijke kever is ca 1,5 tot 2 mm, de vrouwelijke kever is 3 tot 3,5 mm lang.
De kevers overwinteren in de oude gang in het hout. De boorgaten zijn 1,5 tot 3 mm groot.

In de boorgangen worden de eitjes afgezet. De larven leven van mycelium van de Ambrosia-schimmel die zich in de boorgangen ontwikkelt. De larven zijn ca 3 mm lang, witachtig en pootloos. In de broedgang gaan ze later verpoppen.
Na de bevruchting sterven de mannelijke kevers in het hout af en de vrouwelijke kevers verlaten in het voorjaar de oude boorgang en zoeken een nieuwe broedplaats op.
Meestal kan je de boorgangen vinden in de onderste meter van de boomstam. Verzwakte bomen worden eerst aangetast. Bomen kunnen verzwakken door een te natte grond, te veel snoeien, snoeien in de winter, ....

PERIODE VAN ACTIVITEIT VAN DE ONGELIJKE HOUTBOORDER.
Bij een luchttemperatuur vanaf ca 18°C (april/mei tot juli) zwermen de vrouwelijke kevers uit en boren zich in het hout van de andere verzwakte bomen.
Vanaf september vindt je in de boorgangen de nieuwe kevergeneratie.

PREVENTIE EN BESTRIJDING VAN DE ONGELIJKE HOUTBOORDER.
Een scheikundige bestrijding van de kever is tengevolge van de levenswijze bijna niet mogelijk.
Sterk aangetaste bomen zullen gemarkeerd worden en in de winter gerooid en verbrand worden. De kever overwintert immers in de boorgangen.
Controleer zo spoedig mogelijk al uw bomen en indien u boorgaten ziet, dan kun je best die bomen direct opruimen en verbranden. Dood hout kan je herkennen door even aan de schors van de takken te krabben. (Bij levende takken zie je onder de schors een groene kleur)
Kijk uit bij de aankoop van grote bomen dat er geen aantasting aanwezig is!
Komt vooral voor bij bomen in stress. (Na vorstschade, wateroverlast, te zware snoei,

BESTRIJDING MET FEROMOONVALLEN.
Op gevoelige plaatsen is er de mogelijkheid van de kevers te vangen met alcoholvallen. (Ca 8 vallen per ha).
Deze vallen worden aan de rand van de aanplanting gehangen, zodat het aantal kevers gereduceerd wordt.
Hang de alcoholvallen NIET in het midden van een aangetaste aanplanting en ook niet in een aanplanting waar geen ongelijke houtkever aanwezig is. De vrouwelijke kevers worden immers van een afstand tot ca 100 m ver gelokt naar de val.
Alcoholvallen zijn in de handel te bekomen en als lokstof gebruikt men ethylalcohol in een verhouding van 1 deel ethylalcohol en 1 deel water.
Bij hogere temperatuur vervluchtigd de vloeistof snel, zodat 2 tot 3 maal per week de vloeistof moet aangevuld worden. De vrouwelijke kevers worden door de vloeistof aangetrokken en kleven vast aan de rode lijmplaat.

Een complete set bestaat uit 1 pot (voor de alcohol) en 1 rode kruisval.
Meer info op: www.fruitconsult.com

TIPS.
De wetenschappelijke naam van de ongelijke houtkever is Xyleborus dispar. In andere talen is dit FR: Xylébore disparate, EN: European shot hole borer, DE: Ungleicher Holzbohrer.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM PRUIMENBOMEN:
Bestuiving bij pruimenbomen.
Index overzicht van gewone pruimen - Prunus domestica en Japanse pruimen (Prunus salicina) .
Ook in een kleine tuin kan u één zelfbestuivende pruimenbomen planten!
Snoeikalender per maand voor fruitsoorten (fruitstruiken, fruitbomen, druiven en kleinfruit).

Groente- en Fruit Encyclopedie met snoeiinformatie van fruitbomen en kleinfruit. In de 8ste (herwerkte) druk werden alle snoeiadviezen aangevuld. Ook kan je een handige snoeikalender raadplegen.

Houtbroeiers in de boomkwekerij en openbaar groen (pdf).
Ongelijke houtkever komt steeds vaker voor bij bomen in stress.

Twitter je mee? Volg de dagelijkse berichten en tips ivm fruit op twitter! https://twitter.com/gdekinder
Eén keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen?Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: Prunus domestica, Prunus armeniaca, Prunus avium, pruimenboom, abrikozenboom, kersenboom, ongelijke houtkever, houtkever, Xyleborus, Xyleborus dispar, boorgaten steenfruit, houtkever pruimenbomen, houtkever abrikozen, European shot hole borer, Xylébore disparate, Ungleicher Holzbohrer, European shot hole borer

Snoei bij voorkeur als het overdag niet vriest.
Heb je geen ervaring met het snoeien van perenbomen wacht dan tot half maart om te snoeien, dan zijn de bloemknoppen beter zichtbaar. Volg eens een praktische snoeiles! (Data en plaatsen in onze Fruit-ABC-nieuwsbrief)

Door het erg zachte winterweer zijn de bloemknoppen groter dan andere jaren, zodat je beter NU in februari reeds kan snoeien!

BOOMKENMERKEN.
Perenbomen zijn meestal laat vruchtbaar in vergelijking met andere fruitsoorten.
Afhankelijk van het perenras is er ook nog een groot verschil in vruchtbaarheid.
Laat productief, sterk groeiend en dus ook moeilijker te snoeien zijn o.a. 'Doyenné du Comice' en 'Beurré Hardy'. Als bestuiver zijn beide rassen ook minder aan te raden.
Vroeg productief en ook gemakkelijker te snoeien en te vormen zijn o.a. 'Bonne Louise d'Avranches', 'Conference', 'Concorde', 'Durondeau', 'Belle de Jumet', 'Supertrévoux', 'Utah' en 'Comtesse de Paris'.
Niet alle perenrassen worden op dezelfde manier gesnoeid.
'Josephine de Malines' is een oud perenras dat gevoelig is voor beurtjaren.

Pas de snoei aan volgens de groeikracht en aan het aantal bloemknoppen.
Het zonlicht moet alle takken goed kunnen bereiken en de entplaats moet boven de grond zitten.

ONDERSTAMMEN VOOR PERENBOMEN.
Laagstamfruitbomen op de onderstam 'Kwee C' , 'Kwee Eline' en 'Kwee Adams' geven sneller vruchten.
Perenbomen op de onderstam 'Kwee A' geven later hun vruchten.
Zaailingonderstammen voor halfstam- en hoogstambomen geven meestal pas na 6-10 jaar vruchten.
Perenonderstammen van zwak naar sterk: 'Kwee C', 'Kwee Eline', 'Kwee Adams', 'Kwee A' en perenzaailingen.

KENMERKEN VAN EEN GOED GEVORMDE PERENBOOM.
Een goed gevormde perenboom heeft onderaan 3 tot 5 gesteltakken, vruchthout (aan de gesteltakken en boven de gesteltakken) en een kop die boven de gesteltakken uit steekt.
De gesteltakken staan in een stand van ca 45 tot 65° t.o.v. de harttak. (De harttak is de middentak boven de stam).
Vruchthout heeft bij voorkeur een horizontale stand.
De groeiwijze van appelperen of Aziatische peren gelijkt goed op deze van gewone (zwakgroeiende) perenbomen.

SNOEITIJDSTIP VOOR PERENBOMEN.
Perenbomen kun je snoeien vanaf januari tot einde maart (begin april).
Vroeg in de winter (januari) snoeien stimuleert de groei en laat in de winter snoeien (maart) is licht groeiremmend.
Snoei in januari de zwakgroeiende en meest productieve perenrassen.
Snoei in februari of maart de sterkgroeiende, minder productieve perenrassen zoals 'Beurré Hardy' en 'Doyenné du Comice'.
Lichte vorst is geen probleem om oudere perenbomen te snoeien.
Jonge bomen (jonger dan 4 jaar oud) kan u beter in maart of april snoeien.
De bloemknoppen en bladknoppen zijn beter te herkennen als u in maart snoeit.
Laat snoeien is groeiremmend, terwijl vroeg snoeien (januari) de groei bevorderd.
Bij het wegsnoeien van zware takken in maart en april worden er meer bloemknoppen beschadigd dan bij het snoeien in januari.
Bij laat productieve en sterkgroeiende perenbomen is het nuttig van laat (maart-april) te snoeien. Weinig productieve bomen kan je herkennen doordat er weinig bloemknoppen aanwezig zijn.
Hebt je weinig ervaring met perenbomen te snoeien? Wacht dan tot (begin) maart om uw bomen te snoeien. De bloemknoppen zijn dan beter zichtbaar en eventuele snoeifouten geven minder problemen. Bij het verwijderen van snoeihout breken er in maart meer bloemknoppen af!

VOORBEREIDING OP DE PERENSNOEI.
Steilgroeiende takken bovenin de boom kunnen best eerst verwijderd worden. Concurrenten worden ook verwijderd.
Bij een goed gesnoeide fruitboom staat het vruchthout kort bij de gesteltakken en kan het zonlicht alle takken bereiken. Streef een piramidale boomvorm na.
Een goed gesnoeide, luchtige fruitboom is minder vatbaar voor schimmelziekten en heeft een langere levensduur.

SNOEITIPS VOOR PERELAARS.
- Zorg ervoor dat de gesteltakken enkelvoudig zijn, dus zo weinig mogelijk vertakt.
- De eenjarige twijg op het uiteinde van de gesteltakken wordt op 3 bladknoppen ingesnoeid.
- Probeer 3 tot 5 eenjarige twijgen te behouden op elke gesteltak. Deze twijgen staan bij voorkeur opzij ingeplant.
- Buig de overblijvende eenjarige twijgen op de gesteltakken horizontaal uit en snoei ze NIET in! Buig deze twijgen onder andere takken. (Een twijg die horizontaal groeit zal meer bloemknoppen aanmaken.)
- Het wegnemen of uitdunnen van kleine takjes zorgt voor grotere vruchten.
- Een dikkere tak boven de vier gesteltakken wordt bijna volledig verwijderd. (Laat een kleine stomp van 2 tot 5 cm staan).
- Het beste vruchthout is twee- en driejarig. Vooral korte twijgjes (1 tot 20 cm lang) geven veel bloemknoppen.
- Bloemknoppen (gemengde knoppen) zijn dik en rond, terwijl bladknoppen smal en puntig (scherp) zijn.
- Van het tweejarig vruchthout wordt het eenjarige (lange) deel steeds weggsnoeid.
- Indien de boomkop te hoog wordt dan kan je terugsnoeien tot op een lagerstaande meerjarige vruchttak. Dat terugsnoeien kan je ook rond half juni doen, dan is de groeiremming groter.
Probeer eens een praktische snoeiles van perenbomen bij te wonen! In de FruitABC-nieuwsbrief worden de data en plaatsen opgegeven waar snoeilessen worden gegeven. In februari en maart zijn er op vele plaatsen praktische snoeilessen en voordrachten ivm fruit die je kan volgen!

NUTTIGE WEBLINKS IVM HET PLANTEN VAN PERENBOMEN.
Bestuivingslijsten en bestuiving van perenbomen.
Overzicht van diverse perenrassen, bestuiving, planten en snoei.
Dicht bij elkaar planten van perenbomen.
Onderstamsoorten voor fruitbomen.
Optimale plantafstand voor perenbomen.
snoeien van perenbomen. (Nieuwe venster)
Snoeien van het perenras 'Josephine de Malines' (Nieuwe venster)
Snoeikalender voor alle fruitsoorten.
Groente- en Fruit Encyclopedie met uitvoerige snoeiinformatie voor perenbomen.

Eén keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: perenbomen snoeien, perensnoei, snoei peren, snoeien perenbomen, snoeien Pyrus, perenbomen wintersnoei, perenbomen, wintersnoei, Pyrus communis, snoeien peren, fruitbomen snoeien

Plant eens een fruithaag ipv een schutting of conferenhaag in uw eetbare tuin! Fruithagen geven snel veel fruit!

Plant ook eens een fruithaag ipv een schutting of conferenhaag in uw eetbare tuin!

WAAROM FRUITHAGEN?
Fruithagen van houtig kleinfruit geven snel een hoog rendement! Fruithagen zijn een aanrader voor de eetbare (sier)tuin.
De meeste fruitsoorten hebben in het voorjaar een opvallende, kleurrijke bloesem en later wordt je beloond met aantrekkelijk, lekker en vitaminerijk fruit.

FRUITSOORTEN GESCHIKT VOOR FRUITHAGEN.
De goedkoopste fruithagen kan je met houtige kleinfruitsoorten maken (trosbes, kruisbes, frambozen, bramen, ...).
Duurdere fruithagen kan je maken met appel-, peren-, kersen- en perzikbomen.
Niet alle fruitsoorten zijn bruikbaar voor fruithagen.
Rode trosbessen, witte trosbessen, kruisbessen en zoete kersen (op zwakgroeiende onderstammen) zijn aanbevolen omwille van hun snelle productie.
Ook druiven, frambozen, braambessen en taybessen zijn bruikbaar. Voor hoog en breed groeiende hagen zijn hazelaars en witte moerbeien het beste geschikt.

KOLOMBOMEN OF ZUILBOMEN.
Er zijn verschillende fruitsoorten beschikbaar die je als smalblijvende kolomboom kan planten in een fruithaag. Als kolom- of zuilboom op een afstand van 0,50 tot 0,80 m van elkaar of van andere struiken.
Zuilappels (Minitrees, ballerina's): Goldlane, Moonlight, Primo, Quattro, Redlane, Rhapsodie, Rondo, Sonata en Sunlight. Compact groeiende appelrassen van verschillende merken zoals de serie van BALLERINA ®, CAMPANILO®, MINITREE®, STARLINE® en van CATS®
Zuilperen: Condo, Decora
Kolomkersen: Helena, Stella Compact, Sylvia, Viktoria
Kolomkrieken: Boas
Kolompruimen: Anita, Imperial,
Kolomabrikoos: Goldrich

PLANTTIPS VOOR FRUITHAGEN.
Voorkom te natte grond en plant bij voorkeur op goed ontwaterde, licht verhoogde boomstroken.
Plant vooral gemakkelijke, productieve en gezond-blijvende fruitsoorten op de juiste afstand.
Houtige kleinfruitsoorten zoals trosbessen, kruisbessen en frambozen plant je op de kleinste afstand.
Leivormen van appel, peer en pruim plant je meestal op een grotere plantafstand.

Maak de plantensleuf voldoende diep en maak de onderste grondlaag ook los met een spitvork.
Plant op dezelfde diepte als in de boomkwekerij.
Vul de plantput aan met tuingrond waarin wat bodemverbeteraar gemengd is.
Dek na het planten de grondoppervlakte af met ca 5 cm compost.
Blijf minstens 50 cm van de scheidingslijn met uw fruithaag.
Maak de takken met (rekbare) bindbuis vast aan de horizontaal gespannen metaal draden.

EEN FRUITHAAG NAAR IEDERS WENS!
- Geen indringers.
- Met opvallende bloemen
- Snelgroeiend
- Met eetbare bessen
- Losse haag
- Veiliger voor kleine kinderen (geen giftige bessen of bladeren)
Fruithagen zijn allemaal bladverliezend. Ze geven in de winter en lente weinig of geen privacy. In de zomer en herfst heb je wel privacy. De groeihoogte en breedte is erg afhankelijk van de plantensoort.
1) Geen indringers.
Deze planten zijn voorzien van opvallende (en pijnlijke) stekels.
o.a. witte meidoorn (Crataegus monogyna), gojibes, tayberry, gestekelde bramen, wilde sinaasappel (Poncirus trifoliata), kruisbes (Ribes uva-crispa), worcesterbes (Ribes 'Worcesterberry'). Het aanplanten van witte meidoorn is af te raden nabij perenbomen omwille van de hoge vatbaarheid voor bacterievuur!
Er bestaan ook enkele grootvruchtige meidoorn-soorten (met eetbare vruchtjes) die je als haag kan gebruiken.
2) Met opvallende bloemen
Gele (geurende) alpenbes (Ribes odoratum, Ribes aureum), gele kornoelje (Cornus mas), kiwibes 'Issai' (Actinidia arguta), ...
3) Snelgroeiende fruithaag
Frambozen, ongestekelde bramen en taybessen.
4) Met eetbare bessen
Interessant om uw eigen confituur/jam, vruchtensap of fruitwijn te maken.
Kiwibes 'Issai', kruisbessen, rode trosbessen, witte trosbessen, tafeldruiven, appelbes (Aronia), sleedoorn (Prunus spinosa). Sleedoorn geeft wortelopslag en kan woekeren, tenzij je geënte planten op een pruimonderstam aanschaft.
5) Met eetbare vruchten
Zuilvormige of kolomvormig groeiende appelbomen, de zgn Minitrees en ballerina's met een groeihoogte van 2 tot 2,5 meter. Ook sommige perenrassen zijn te gebruiken.
Mits gepaste voorjaars- en zomersnoei kan je ook snoerbomen van perzikbomen gebruiken voor een fruithaag.
6) Losgroeiende fruithaag.
In een gemengde fruithaag staan meerdere soorten door elkaar, zodat er veel vogels, vlinders, bijen en hommels te vinden zijn.
o.a. sleedoorn, gele kornoelje (Cornus mas), hazelaar, zwarte vlier, lijsterbes en krentenboompje.
Deze laatste plantensoorten groeien breder uit dan de hoger vernoemde soorten, zodat je beter wat meer groeiruimte voorziet!

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM FRUITHAGEN:
Bestuiving bij zoete kersenbomen is belangrijk als je wil plukken!
Bijzondere grootvruchtige, eetbare meidoornsoorten Te bekomen bij http://demoerbeiboom.be
Fruithagen en minitrees op heuveltjes planten.
Fruithagen van kleinfruit en fruitbomen.
Kleinfruithaag voor natte gronden.
Kolombomen, ballerina's en minitrees als fruithaag (Appel-fruithaag).

Rode- en witte trosbessen in fruithagen.
Snoeien van nieuw geplante frambozen en bramen.
Snoeikalender per maand voor fruitsoorten (fruitstruiken, fruitbomen, druiven en kleinfruit).
Taybessen snoeien, planten en verzorgen.
Ziektetolerante kruisbessen planten in een fruithaag.
Milieuvriendelijke oplossingen voor bodemmoeheid bij herinplant van fruitbomen d.m.v. zwarte braak, zaaien van Tagetes patula en biologische grondontsmetting.

Groente- en Fruit Encyclopedie met snoeiinformatie van fruitbomen en kleinfruit. In de 8ste (herwerkte) druk werden alle snoeiadviezen aangevuld. Ook kan je een handige snoeikalender raadplegen.

Niet alle fruitsoorten zijn geschikt voor alle gronden. Je kan hierover een voordracht/lezing bij wonen. Voor data en plaatsen raadpleeg de agenda in de Fruit ABC-nieuwsbrief!

Volg de dagelijkse berichten en tips ivm fruit op twitter! https://twitter.com/gdekinder
Eén keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: fruit haag, fruithaag, fruithagen, vruchtenhaag, vruchten haag, bessenhaag, planten fruitbomen, planten bessen, bessenstruiken planten, leifruit, fruithaag kleinfruit, kleinfruit fruithaag

Van een rechte haag van rode- en witte trosbessen (= aalbessen) kan je meer plukken dan van struiken.
Voor een fruithaag kun je jonge planten op 0,60 m afstand planten. Maak de twee stevigste takken mooi verticaal vast aan een horizontale draad op een onderlinge afstand van 30 cm. De overtollige twijgen knip je in op 5 cm.

TEELTMETHODE.
Rode- en witte trosbessen of aalbessen (Sint-Jansbessen) kan je telen aan struiken en als rechte fruithaag.
Een rechte kleinfruithaag is gemakkelijk om te snoeien en om compact te houden. Trosbessen aan een fruithaag geven sneller vruchten dan struiken.
Voorzie om de 3 tot 5 meter een stevige steunpaal (2,5 m lang, 0,70 m in de grond) waaraan minstens 3 horizontale draden zijn bevestigd. Breng aan de palen (of aan een muur) een goed steunsysteem aan met drie horizontale draden op 0,50, 1,10 en 1,70 m hoogte.
Een fruithaag kan je best in de noord-zuidrichting maken voor een goede belichting. Plant je aan een muur of schutting dan is een oriëntatie naar het oosten, zuiden of zuidwest ook geschikt.
Plant bij voorkeur op iets verhoogde plantstroken, zodat het overtollig regenwater snel weg kan.
De bessen zijn eenvoudig te beschermen tegen vogelvraat.

DE BESTE PLEK
Trosbessen groeien het beste op een zonnige plaats, maar verdragen ook half schaduw. Ze groeien op alle tuingronden, mits deze niet te nat is.

SNOEITIPS VOOR TROSBESSEN (Ribes rubrum)
Zie weblink "Rode- en witte trosbessen snoeien"

FRUITSOORTEN VOOR FRUITHAGEN.
Zwarte trosbessen, jostabessen en blauwe bessen zijn minder geschikt als fruithaag.

Je kan ook kolombomen van appel-, peren-, kersen- en pruimenbomen gebruiken als fruithaag.

Fruitsoorten voor fruithagen goedkoop in aanschaf: bramen, druiven, frambozen, gojibessen, zelfbestuivende kiwibessen, kruisbessen en taybessen. Je moet hier jaarlijks de jonge takken mooi omhoog leiden.
De aankoopprijs van deze (klein)fruitsoorten is veel lager dan een fruithaag van appel- en perenbomen. De geoogste kleinfruitsoorten zijn duurder in in de winkel dan appels en peren!

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM RODE TROSBESSEN - RODE AALBES (Ribes rubrum cv's):
Fruitnamen leren en inoefenen met de interactieve oefeningen (denksport).
Index (overzicht) van Ribes-soorten en verzorging (trosbessen, kruisbessen)
Rode- en witte trosbessen snoeien geeft een vroegere oogst.
Snoeien van rode en witte trosbessen (Ribes rubrum) in fruithagen.

Trosbessen eenvoudig vermeerderen door winterstekken.
Snoeikalender voor alle fruitsoorten
Groente- en Fruit Encyclopedie met snoeiinformatie van trosbessen en ander houtig kleinfruit.
Uit het snoeihout van trosbessen kan je de stevigste eenjarige twijgen halen en er winterstekken van knippen. Plant op een rechte rij de winterstekken op 20 cm afstand uit. In de herfst of winter selecteer je hieruit de beste planten om een nieuwe fruithaag aan te planten.

Eén keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je NU in voor deze GRATIS Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: aalbessen haag, fruithaag, rode bes, trosbes, trosbessen haag, witte bes, roze bes, sint jansbes, rode trosbes, Ribes rubrum, aalbes, jenevers, sint-jansbes, bessenhaag

's Nachts is er vorst, maar overdag gaat het voorlopig niet meer vriezen. Zodra de planten ontdooid zijn kunnen we opnieuw snoeien! Lichte nachtvorst zijn geen probleem om overdag te snoeien.
Lange eenjarige twijgen welke je wegsnoeit bij rode- en witte trosbessen zijn zeer geschikt om winterstekken van te maken. Zie onderstaande weblinks!

Rode- en witte trosbessen (aalbessen, sint jansbessen) - Ribes rubrum kan je telen als struik en als rechte fruithaag.
Een rechte kleinfruithaag (aan draden) is gemakkelijker te snoeien en compacter te houden dan struiken.

WAAROM SNOEIEN?
- Om een vroegere oogst te bekomen.
- Om een gezondere groei en minder vruchtrot te hebben.
- Jaarlijks gesnoeide planten blijven langer jong en hebben een langere levensduur.
- Snoeien geeft grotere bessen
- Gesnoeide trosbessen zijn gemakkelijker te plukken.
- Gesnoeide en mooi geleide trosbessen nemen minder plaats in.

TIJDSTIP VAN SNOEIEN.
Snoei trosbessen vanaf januari tot april. Snoei niet als het overdag vriest!
Een vroege snoei (januari) geeft een oogstvervroeging.
Een late snoei (februari en maart) laat de snoeiwonden beter genezen en kan vervelende schimmelaantastingen voorkomen.
Sommigen raden aan van bessenstruiken te snoeien na 1 maart om stengelsterfte (Eutypa) te voorkomen.
Een late snoei (februari of maart) vermindert het gevaar op schimmeluitbreiding. Snoei in maart als je de houtrupsen van de bessenglasvlinder wil opruimen; ruim het snoeihout direct op!
Snoei altijd bij sneldrogend weer! Lichte nachtvorst is geen probleem om overdag te snoeien.

SNOEITIPS:
Het zijhout lager dan 20 cm zal je volledig verwijderen.
Lange zijtwijgen (+ 25 cm) zijn ongeschikt als vruchthout.
Kort vruchthout van 2 tot 20 cm lengte is het meeste productief en je kan hier de zgn. "korte snoei" toepassen.
Bij de rassen die beginnen met een "R" kun je de (half)lange snoei toepassen. De beste vruchttwijgen zijn dan 10 tot 25 cm lang. O.a. bij Roodneus, Rondom, Rosetta, Red Lake, ...
Als er teveel kort vruchthout (1-3 cm) aan de hoofdtakken staat dan kan je dit uitdunnen.
Leg het snoeihout direct op de kruiwagen tijdens de snoei. Hygiëne is belangrijk om schimmeluitbreiding te voorkomen. Nectria of rode puistjesziekte is een schimmel die op dode én levende takken voorkomt.

TIP! Probeer eens een praktische snoeiles bij te wonen. In de agenda van onze nieuwsbrief staan talrijke data & plaatsen van snoeilessen in Vlaanderen en Nederland vermeld.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM RODE TROSBESSEN - RODE AALBES (Ribes rubrum cv's):
Fruithagen van witte- en rode trosbessen.
Gemakkelijk te telen kleinfruit. Kleinfruit voor dummies!
Index (overzicht) van Ribes-soorten en verzorging (trosbessen, kruisbessen)
Winterstekken of houtstekken maken van trosbessen (Ribes rubrum).
Snoeikalender voor alle fruitsoorten

Groente- en Fruit Encyclopedie met snoeiinformatie van fruitbomen en kleinfruit. In de 8ste (herwerkte) druk werden alle snoeiadviezen aangevuld. Ook kan je een handige snoeikalender raadplegen.

Rode- en witte trosbessen behoren tot de groep houtig kleinfruit. Andere kleinfruitsoorten zijn kruisbessen, zwarte bessen, honingbessen, kiwibessen, bramen, frambozen en blauwe bessen.
Kleinfruitsoorten zijn geschikt voor kleine en grote tuinen. Ze passen bijzonder goed in de eetbare (sier)tuin. De aankoopprijs van kleinfruit is veel goedkoper dan van appel- en perenbomen. Bovendien zijn sommige kleinfruitsoorten eenvoudig te vermeerderen door winterstek.

Eén keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: aalbessen snoeien, bessen snoei, snoei trosbes, Trosbessen snoei, trosbessen, aalbessen, wintersnoei, sint jansbessen, trosbessen wintersnoei, sint jansbessen snoeien, kleinfruit

WAAROM BEMESTEN?
Voorjaarsbemesting bij fruitbomen en kleinfruitstruiken zorgt voor een goede start!
Een fruitboom en bessenstruik heeft meerdere soorten voedingsstoffen nodig om te groeien en vruchten of bessen te geven.
Er is een groot verschil in voedselbehoefte tussen de verschillende fruitsoorten.
Perzikbomen die te zwak groeien vormen weinig of geen bloemknoppen. De aanbevolen gemiddelde scheutlengte voor een perzikboom is bij 40 tot 80 cm. Gebruik voor perzikbomen een samengestelde meststof die voldoende kalium bevat. (vb. 12-12-17).
Ook kruisbessen en zwarte trosbessen hebben een hoge voedingsbehoefte.

TIJDSTIP OM TE BEMESTEN.
Laat tussen het strooien van kalk en het bemesten met organische meststoffen minstens twee maand.
Organische meststoffen kunnen in het voorjaar (maart) gegeven worden, om mooie scheuten en vruchten te ontwikkelen.
Op zandgronden kan je de kaliummeststoffen in april en juni uit strooien.
In België is het vanaf 16 februari tot 31 augustus toegestaan van te bemesten.
Pas geplante fruitbomen, druiven en kleinfruitstruiken moeten niet bijgemest worden, om te voorkomen dat de wortels verbranden. Een laagje compost (2,5 cm) en hakselhout uitstrooien op de plantspiegel (rond de boom of struik) is voldoende. Laat de stam vrij om verbranding en schimmelinfectie te voorkomen.
Blauwe bessen en de meeste kleinfruitsoorten worden NIET bemest in het plantjaar. Enkel een laagje compost is bruikbaar.
Geef aan (oudere) blauwe bessenstruiken enkel speciale zuurwerkende meststoffen --> Mest voor heidekruid of rhododendron is prima!

WAARMEE BEMESTEN.
Je kan samengestelde organische ofwel scheikundige meststoffen gebruiken.
Zoutgevoelige planten zoals aardbeien kan je beter niet te veel meststoffen geven. Geef aardbeien bij voorkeur speciale chloorarme meststoffen.

GRONDSOORT EN BEMESTING.
Op zandgrond (= lichte grond) moet je meestal meer bemesten dan op zwaardere gronden omdat er meer mineralen uitspoelen. Kaliumgebrek komt vaak voor op zandgronden. Op gronden met een hoog gehalte aan organische stof is er minder uitspoeling van mineralen.
Strooi geen meststoffen op de eerste vijf meter langs waterlopen. Op een hellend perceel strooi je geen meststoffen op minder dan 10 meter van een waterloop.
Een tekort aan magnesium, al of niet in combinatie met iets te zure grond, kan bladvergeling veroorzaken. De meeste samengestelde meststoffen bevatten ook een kleine hoeveelheid magnesium.

BOOMGROEI EN BEMESTING.
Sterkgroeiende fruitbomen, kiwi's, vijgen en houtig kleinfruit mogen niet teveel bemest worden met stikstof, want dan groeien ze nog sterker.
Een fruitgewas dat normaal groeit is meestal minder vatbaar voor plagen en schimmelziekten.
Matig bemesten en regelmatig snoeien maakt de planten minder vatbaar.

Streef naar een scheutlengte van 20 cm per jaar. Wanneer je niet regelmatig bemest dan, krijg je een zwakkere groei met kleinere of geen vruchten tot gevolg.
Fruitbomen die te hard groeien en weinig of geen bloemknoppen bevatten worden beter niet bemest.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM BEMESTEN:
bemesting van fruitbomen, druiven en fruitstruiken. (Nieuwe venster)
Blauwe bessen: bemesting en pH.
Een goede start bij het planten van fruitbomen en fruitsoorten (Nieuwe venster)
Kalk strooien in de tuin geeft een beter bodemleven
Voorkom ziekten en plagen op pitfruitbomen door matig te bemesten.
Bijmesten in juni met kalium op lichte gronden (zandgrond).
Groente- en fruit encyclopedie met info over rassenkeuze, teelt en bemestingsadvies voor fruit en groenten.

Volg de dagelijkse berichten en tips ivm bijzondere tomaten en fruit op twitter! https://twitter.com/gdekinder
Eén keer per maand fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: bemesten, bemesten druiven, bemesten fruit, bemesting, bemesting druiven, bemesting fruitbomen, bemesting kleinfruit, bemesting fruit, fruittuin, fruitbomen, kleinfruit, fruit bemesten,

KLIK OP DE AFBEELDING OM DEZE GROTER TE MAKEN!
De Fruit-ABC-Nieuwsbrief met praktische fruitinformatie (12 blz, A4-formaat) werd onlangs verstuurd!
Onderwerpen in de nieuwsbrief van 1 maart:

SNOEI.
Fruitsoorten te snoeien in maart
Fruitsnoeikalender met per maand te snoeien fruitsoorten.
Lange snoei bij Boskoop-appelbomen.
Palmet-vormboom vormen door gepaste snoei. Een palmet is een leivorm of leifruitboom.
Perenbomen snoeien voor dummies.
Wortelsnoei bij sterkgroeiende & onvruchtbare appel- en perenbomen.

VERMEERDERING.
Fruitsoorten en onderstammen te stekken in maart.
Succesvol tomaten zaaien van 10 tot 20 maart.
Winterstekken uitplanten in volle grond.
Winterentingen van onderstammen.

PLANTEN.
Ziektetolerante druiven in openlucht planten.
Herfstframbozen planten en verzorgen.
Optimale plantafstanden.

ONDERHOUD.
Bemesten van fruitbomen en fruitstruiken.
Diverse mijten preventief bestrijden.
Steenfruitbomen met boorgaten in de stam.

ALLERLEI.
Fruitsoorten voor leivormen en fruithagen.
Bijenvriendelijke fruit-plantenkalender. (pdf te downloaden)
Fruitsoorten voor kleine tuinen.
Gemakkelijkste fruitsoorten voor beginners.
Tijdelijke kortingsbon van 5 € bij aankoop van de Groente- en Fruit Encyclopedie, 8ste druk

AGENDA
Lezingen/voordrachten, lessen en workshops over snoeien, enten, planten, teelt en verzorging van fruit en bijzondere tomaten.
TuinAgenda: tuinbeurzen, snoeilessen, snoeidemonstraties, workshop snoeien, entlessen, fruitinfo.
Maandag 28 maart 2016 (Paasmaandag, 10-18u) "Grootste Oostvlaamse planten(ruil)beurs" in de Kloosterstraat te B-9520 Sint-Lievens-Houtem! http://www.plantenruilbeurs.be/

KLIK OP DE AFBEELDING OM DEZE GROTER TE MAKEN (Knipsel uit de agenda)
Volg eens een praktische snoeiles of voordracht! In maart zijn er vele snoeicursussen in Nederland en Vlaanderen. Data en plaatsen staan in onze TuinAgenda.

De FruitABC-nieuwsbrief verschijnt één keer per maand.
In de nieuwsbrief van maart vind je teelttips, snoeitips en vermeerderingstips voor alle fruitsoorten.
Tijdelijk kan je deze nieuwsbrief hier downloaden.

GRATIS NIEUWSBRIEVEN MET TIPS ONTVANGEN?
Deze blogberichten ELKE DAG in je mailbox? Dagelijks praktische tips voor de fruittuin in je mailbox. (U ontvangt een bevestigingsmail, die je moet bevestigen)
Eén keer per maand tips voor de fruittuin in je mailbox? Eén keer per maand de fruittips en tuinagenda te ontvangen.
Volg de dagelijkse berichten en praktische tips voor de fruittuin op twitter! http://twitter.com/gdekinder
Een dagelijkse teelttip voor fruit op onze Facebookpagina

labels: nieuwsbrief fruit, fruit nieuwsbrief, fruit ABC nieuwsbrief, nieuwsbrief fruit ABC, nieuwsbrief houtwal, boorgaten houtkever, bemesting fruitbomen, planten van blauwe bessen.

Op een regendag kan je beter binnen stekken maken dan buiten te snoeien. Tussen de voorjaarsbuien in, kan je wat stekhout/snoeihout halen om te stekken.

Afbeelding 01. Stekkalender fruitsoorten met een overzicht van planten die je per maand kan stekken. KLIK OP DE AFBEELDING OM DEZE GROTER TE MAKEN. Een volledige stektabel kan je zien bij de weblinks en in onze nieuwsbrief!

WANNEER STEKKEN?
Het vermeerderen van fruitsoorten en onderstammen door stekken doe je in de juiste maand en zoek je op in de "Fruit ABC-Stekkalender". Zie weblinks!
Stek in maart plantensoorten die gemakkelijk wortelen.
Maak stekken van druiven, witte-, rode- en zwarte trosbessen. Ook vele sierstruiken kan je nu stekken.
Doordat het deze winter bijna niet gevroren heeft, kan je nu ook nog van peeronderstammen (Kwee-typen) en pruimonderstammen stekken nemen.
De stekken die je in maart maakt, plant je direct uit in volle grond.

TIPS BIJ HET STEKKEN.
Winterstekken of houtstekken worden in de rustperiode, zonder bladeren genomen.
Stekken geplaatst in potten op bodemverwarming wortelen meestal beter.
Stekken van vijgen, kiwibessen en druiven steek je in speciale stekgrond bij een optimale temperatuur. (Meestal minimum 15°C.) Als er teveel zonlicht is dan moet je afschermen om verwelking en verbranding te voorkomen.
Om de stekken te snijden gebruik je een scherp mes of een scherpe snoeischaar.
In maart of april kun je de ingekuilde stekken afzonderlijk uitplanten in volle grond.
Niet alle planten stek je op dezelfde manier. Sommige planten wortelen heel moeilijk en vragen veel aandacht.
Het is niet altijd eenvoudig om cultuurplanten te vermeerderen door stekken. Soms zijn er andere vermeerderingsmethoden nodig zoals oculeren, enten, marcotteren of afleggen.
Ook op internet is nog veel extra informatie over het stekken, afleggen, marcotteren, oculeren en enten te vinden.

PLANTENSOORTEN TE STEKKEN IN MAART. Zie ook stekkalender (Rubriek weblinks)
Blauwe bessen (Vaccinium c.), druiven (Vitis vinifera), gojibes of boksdoorn (Lycium), Olijf (Olea e.), vijg (Ficus carica), wolmispel of loquat (Eriobotrya), rode en witte trosbessen (Ribes nigrum) en zwarte trosbessen (Ribes rubrum).
Sommige fruitsoorten kun je in de kas/serre stekken, maar de meeste soorten kunnen ook als winterstek in openlucht uitgeplant worden.
In maart kun je wortelstekken van bramen (Rubus fruticosus) en van frambozen (Rubus idaeus) nemen.

Gewortelde topafleggers van bramen, taybessen en Japanse wijnbes kan je nu verplanten of tijdelijk oppotten.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM STEKKEN VAN PLANTEN:
Fruitsoorten te stekken in februari.
Bramen en frambozen (Rubus soorten) vermeerderen door wortelstekken.
Druiven - Vitis vinifera vermeerderen door stekken.
Druiven en bramen vermeerderen door eenoogstekken en wortelstekken.
Fruitonderstammen vermeerderen door winterstekken, afleggen en zaaien.

Fruitsoorten vermeerderen door stekken (index-pagina). Werkwijze bij het stekken van houtige planten.
Planten vermeerderen d.m.v. zomerstekken (basisinformatie).
Stekken van blauwe bessen (Vaccinium corymbosum).
Stekkalender voor ALLE fruitsoorten.
Stekkalender van fruitstruiken, fruitbomen, kleinfruit en druiven.

Stekken van kiwibessen - kiwiberry (Actinidia arguta).
Stekken van trosbessen. Winterstekken of houtstekken (Ribes rubrum).
Stekken van zwarte vlier (Sambucus nigra).
Stekken en stektijdstip van alle fruitplanten in de fruitstekkalender.
Weblinks i.v.m. het vermeerderen van planten. Zaaien, stekken, afleggen, marcotteren, oculeren en enten.
Werkwijze bij het stekken van diverse fruitsoorten (index-pagina).
Weblinks i.v.m. het vermeerderen van planten. Planten vermeerderen door stekken, afleggen, marcotteren, oculeren en enten.

Groente- en Fruit Encyclopedie met snoeiinformatie van fruitbomen en kleinfruit. In de 8ste (herwerkte) druk werden alle snoeiadviezen aangevuld. Ook kan je een handige snoeikalender raadplegen.

Volg de dagelijkse berichten en tips ivm bijzondere tomaten en fruit op twitter! https://twitter.com/gdekinder
Maandelijks praktische fruittips ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: plantenvermeerdering, stekkalender, planten vermeerderen, stekken in maart, fruit stekkalender, fruit stekken maart, fruitsoorten stekken maart, vermeerderen planten, winterstek

Bij de tekstlinks vind je een grotere en volledige versie van deze snoeikalender. Een deskundige fruitsnoei doe je zoveel mogelijk in de juiste maand en op een droge dag.

Laatste snoeimaand voor trosbessen, frambozen en bramen

EEN GEWONE UITDUNNINGSSNOEI KAN je IN MAART DOEN BIJ:
1) FRUITBOMEN:
Appelbomen (Malus domestica), appelperen (Pyrus pyrifolia), perenbomen (Pyrus communis), kwee en mispel.
Wortelsnoei doe je begin maart bij te sterk groeiende en onvruchtbare bomen.

2)HOUTIG KLEINFRUIT:
Kruisbessen, trosbessen, jostabessen (Ribes 'Jostaberry'), bramen (Rubus fruticosus), frambozen (Rubus idaeus), zwarte vlier (Sambucus nigra) en blauwe bessen.

3)WARMTEMINNENDE FRUITSOORTEN:
Passievrucht, vijg (Ficus carcia)
Ruim ook alle verdroogde druivenbladeren op, want hieruit begint de eerste schimmelinfectie van meeldauw.

3)STEENFRUITBOMEN:
Vanaf 15 april snoei je steenfruitbomen (pruimen, kersen, abrikozen en perzik). Sommigen fruittelers snoeien rond de bloei het overbodige vruchthout weg.
Verwijder alle verdroogde vruchten (mummies) in de bomen, het zijn besmettingsbronnen voor het nieuwe groeiseizoen.

3)DIVERSE FRUITSOORTEN:
Appelbes (Aronia), Japanse kwee (Chaenomeles), gele kornoelje (na de bloei) en hazelaar.

INVLOED VAN HET WEER OP DE SNOEI.
Snoei altijd op een droge, vorstvrije dag zodat de snoeiwonden snel opdrogen en genezen. Lichte nachtvorst is geen probleem om te snoeien. Bij strenge vorst overdag kan je het snoeien beter wat uitstellen.
Meer lezen over het snoeien in februari van fruitstruiken, fruitbomen, druiven, noten en kleinfruit in de fruit-snoeikalender.

Niet alle fruitsoorten worden op dezelfde wijze gesnoeid!
Uitvoerige informatie over het snoeien kan je vinden in de "Groente & Fruit Encyclopedie".
Het snoeien van elke fruitsoort wordt er uitgelegd aan de hand van tekeningen, tekst en foto's.
Meer lezen over de Groente & Fruit Encyclopedie (Auteurs: Luc Dedeene & Guy De Kinder, Kosmos Uitgevers)

Van sommige plantensoorten kan het snoeihout bijgehouden worden om houtstekken/winterstekken te maken. In een volgende blog hierover meer...
Op de praktische snoeilessen kan je vragen om snoeihout van houtig kleinfruit mee te mogen nemen.

Meer lezen over de betekenis van de gebruikte wetenschappelijke plantennamen in het plantenboek "ABC van het plantenlatijn. Betekenis van botanische namen".

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM SNOEIEN:
Bovenaan links dit in dit browservenster kan je in het zoekvenster de naam van een fruitsoort intypen.
Je kan ook intypen "fruitnaam snoeien". KLIK dan op de entertoets of op het vergrootglas om de zoekrobot te laten zoeken.

Enkel voorbeelden:
Rode- en witte trosbes snoeien.
Hazelaarstruiken (Corylus avellana) snoeien.
Snoeien en leiden van taybessen/tayberry (Rubus 'Tayberry') .
Tweemaaldragende frambozen (Rubus idaeus cv's) snoeien.
Snoeien van zwarte bessen/zwarte trosbes/zwarte aalbes (Ribes nigrum).
Wortelsnoei als groeiremmer bij sterkgroeiende of onvruchtbare appel- en perenbomen.

Enttwijgen of griffels knippen en koel bewaren.
Appelbomen: kankerbestrijding bij de snoei van appelbomen (januari)
Appelbomen 'Jonagold' en 'Jonagored' snoeien.
Appelbomen 'Elstar' snoeien.
Snoeien van herfstframbozen is erg gemakkelijk.

Appelbomen 'Boskoop' snoeien . (Nieuw venster)
Appelbomen eenvoudig snoeien in de winter.
Snoeikalender per maand voor fruitsoorten (fruitstruiken, fruitbomen, druiven en kleinfruit).
Bramen leiden en snoeien (Rubus fruticosus) .
Wortelsnoei als groeiregeling en om meer vruchten te bekomen (Volledig artikel).

Groente- en Fruit Encyclopedie met snoeiinformatie van fruitbomen en kleinfruit. In de 8ste (herwerkte) druk werden alle snoeiadviezen aangevuld. Ook kan je een handige snoeikalender raadplegen.

Volg de dagelijkse berichten en tips ivm bijzondere tomaten en fruit op twitter! https://twitter.com/gdekinder
Maandelijks praktische fruittips ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.

Labels: snoeien, fruit snoeien, snoeikalender, fruitsnoeikalender, fruit snoeien in maart, fruit snoeien maart, fruitbomen snoeien maart, snoeien maart, snoeien tijdstip, snoeien in maart, snoeigids

Herfstframbozen pluk je van begin augustus tot einde oktober.
Herfstframbozen zijn ideaal voor iemand die met een moestuin wil starten! Goedkoop plantgoed, gemakkelijk te snoeien en dit jaar reeds lekkere frambozen te oogsten!
Je kan nog steeds herfstframbozen planten in de tuin of in grote potten en kuipen. Gebruik voedselrijke potgrond voor de teelt in potten en vervang jaarlijks de potgrond.

KENMERKEN VAN HERFSTFRAMBOZEN.
De maximale groeihoogte is afhankelijk van het ras en is meestal 1,0 tot 2,0 meter.
De lekkere vruchten worden twee tot drie keer per week geoogst. Afhankelijk van het ras zijn de vruchten geel, oranje of (donker)rood.
Rode frambozen zijn zeer rijk aan anti-oxidanten.
De sterkgroeiende herfstframboos 'Polka' geeft talrijke, grote rode vruchten vanaf begin augustus tot de eerste vorst. (Zie afbeelding)
Mits tijdig planten en een goede verzorging geven herfstframbozen het eerste groeijaar reeds vruchten.

Je weet niet meer of er herfstframbozen ofwel zomerframbozen groeien in je tuin? Bij herfstframbozen komt aan het uiteinde van de jonge (ditjarige) twijgen de bessen en dat uiteinde sterft nadien af. Bijna alle jonge twijgen zijn dan bovenaan afgestorven, terwijl ze onderaan nog leven.

PLANTTIPS VOOR FRAMBOZEN.
De grond mag niet te nat zijn en moet een goede (luchtige) kruimelstructuur hebben.
De aanbevolen plantafstand in de rij is 25 tot 50 cm. Na het planten zal je de houtige takken inkorten tot ca 50 cm boven de grond.
Frambozenplanten hebben een voorkeur voor een zonnige standplaats, maar groeien ook goed in halfschaduw.
Herfstframbozen kunnen ook in goed gedraineerde potten en kuipen op het terras geplaatst worden.
Strooi elk voorjaar 2,5 cm compost aan de herfstframbozen en bedek de compost met wat hakselhout.

AANBEVOLEN HERFSTFRAMBOZEN.
Aroma Queen, Autumn Blish, Fallgold, Heritage, Himbo Top, Marosa, Ottawa, Polka, Willamette en Zefa III.

SNOEIEN VAN HERFSTFRAMBOZEN.
De snoei is eenvoudig uit te voeren bij deze fruitsoort en vraagt weinig kennis of ervaring. In de winter of in het vroege voorjaar worden ALLE takken tot tegen de grond weggesnoeid.
In het voorjaar kun je de talrijke grondscheuten uitdunnen.
Probeer slechts 10 mooie scheuten per lopende meter over te houden. Je bekomt dan een luchtig gewas dat snel kan opdrogen na regen en de frambozen krijgen minder vruchtrot!

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM FRAMBOZEN:
Bramen en frambozen (Rubus soorten) vermeerderen door wortelstekken.
Bramen en frambozen snoeien geeft zoetere bessen.
Frambozen uitdunnen en leiden.
Frambozen plukken op je terras.
Herfstframbozen snoeien is eenvoudig.
Fruitsoorten vermeerderen door stekken (index-pagina).

Kleinfruitsoorten voor alle tuinen.
Planten vermeerderen met wortelstekken.
Snoeien en leiden van herfstframbozen (Rubus idaeus).
Snoeien van nieuw geplante bramen en frambozen.
Tweemaaldragende frambozen snoeien en leiden.
Zomerframbozen na de oogst snoeien.

Groente- en Fruit Encyclopedie met snoeiinformatie van frambozen en de andere kleinfruitsoorten. In de 8ste (herwerkte) druk werden alle snoeiadviezen aangevuld. Ook kan je een handige snoeikalender raadplegen.

Maandelijks fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: frambozen snoei, herfstframbozen, Polka, Rubus idaeus, snoeien frambozen, planten van frambozen, frambozen planten, frambozen in pot, herfstframbozen planten, planten herfstframbozen

In de meeste tuincentra is plantgoed van (gestekelde) taybes, tayberry of braambozen te bekomen. Er is zelfs een stekelloze taybes die nog gemakkelijker is om te leiden.
PLANTKENMERKEN VAN TAYBESSEN.
De taybes/ tayberry (= kruising van braam en framboos) is een bijzonder productieve, bladverliezende, kleinfruitsoort die bijzonder geschikt is als leiplant in fruit- en siertuinen.
De witroze bloemen verschijnen in mei-juni en zijn niet gevoelig voor de lentenachtvorst.
Mits een goede standplaats kan de plant in de vroege zomer bloeien en enkele maanden later reeds eetbare vruchten geven.
De bijzonder smakelijke, zoetzure vruchten kan je vanaf half juli plukken en zijn meestal niet te bekomen in de gewone fruitwinkels. Een gemakkelijk te telen fijn gestekelde plant voor volle zon, groeihoogte 1,50 -2,00 m.

Nauw verwant aan bramen en taybessen is de Japanse wijnbes/ Japanse braam (Rubus phoenicolasius) die bijzonder lekkere bessen én erg sierlijk groeit.
Braambessen en taybessen kan je eenvoudig vermeerderen met topafleggers in augustus-september.

SNOEITIJDSTIP.
Snoeien doe je in het najaar (oktober/november) of in het voorjaar (maart).

WAAROM TAYBESSEN JAARLIJKS SNOEIEN?
Bij het telen van braambessen (bramen)- Rubus fruticosus is een jaarlijkse snoei belangrijk. Jaarlijks snoeien voorkomt de uitbreiding van ziekten.
Aan een goed gesnoeide en mooi geleide taybessenstruik zijn de vruchten groter, zoeter en minder vatbaar voor vruchtrot & bramengalmijt.

SNOEITIPS.
Bramen en taybessen geven vooral vruchten op jonge stengels die het vorige jaar gevormd zijn (= eenjarige twijgen)
Bij de jaarlijkse snoei verwijder je alle oude takken die vruchten hebben gedragen. Ze zijn te herkennen aan de zijtakken met verdroogde vruchten. Gebruik voor de oude takken weg te snoeien een goede takkenschaar, want de oude takken zijn soms 5 cm dik!
Dun de jonge (eenjarige) twijgen uit tot er 5 - 6 stuks per lopende meter overblijven. Door het uitdunnen bekom je een luchtig gewas dat minder ziektegevoelig is. Gestekelde bramen moet je uitdunnen tot 4-5 stuks per lopende meter.
Taybessen (Rubus 'Tayberry') snoei je op dezelfde wijze als bramen.

LEIDEN VAN TAKKEN NA DE SNOEI.
Na de snoei moet je de jonge bramentakken waaiervormig omhoog leiden en losjes vast maken. Eventuele zijtakken snoei je in op 2-3 knoppen (= ca 10 cm). De aangebonden takken snoei je op 10 cm boven de bovenste draad in.
De ongestekelde mutant kan je gemakkelijker te leiden dan de normale gestekelde taybes.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM BRAMEN EN TAYBESSEN:
Plantkenmerken van taybessen (kruising van bramen en frambozen).
Snoeien van braambessen en taybessenstruiken.
Stekkalender voor alle fruitsoorten.
Adressen waar plantgoed van bramen, braambozen en taybessen bekomen kan worden.
Snoeikalender per maand voor fruitsoorten (fruitstruiken, fruitbomen, druiven en kleinfruit).

Groente- en Fruit Encyclopedie met plant- en snoeitips voor taybessen, bramen, braambozen en hybriden.

Maandelijks fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen?
Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: braambes, braamboos, bramen leiden, bramen leiden, Taybes, taybessen leiden, leifruit, leiden van bramen, leiden van taybessen, Rubus Tayberry, Tayberry, Rubus 'Tayberry'

Op losgemaakte zwarte grond kan je nu winterstekken uitplanten. Winterstekken die je vroeg (in maart) kan uitplanten groeien sterker dan stekken die je pas in april of mei zou uitplanten.
Door het voorbije zachte winterweer (2016) kan je nu ook nog winterstekken maken en direct uitplanten.

TIJDSTIP OM STEKKEN UIT TE PLANTEN.
In de maanden maart of april, als de grond voldoende opgewarmd is.
Vroeg uitplanten (februari-maart) op zwarte plastiek geeft de beste beworteling en groei.

TIPS BIJ HET UITPLANTEN VAN STEKKEN.
Steek de stekken (met een lengte van 20-25 cm) 1/2 tot 2/3 diep op goed bewerkte en vruchtbare grond. Gebruik goed verteerde mest (of compost) om een optimale groei te bekomen.
Winterstekken van jostabessen en zwarte bessen wortelen goed en kunnen ook op hun definitieve plaats uitgeplant worden. Je kan NU tijdens de snoei winterstekken maken en direct uitplanten.
Winterstekken van onderstammen die later geoculeerd moeten worden, kan je iets ruimer uitplanten zodat ze goed te bereiken zijn. Fruitonderstammen die je kan stekken zijn 'Kwee' (peeronderstam) en 'St Julien A' (Pruimonderstam).
Druk tijdens het uitplanten de stekken onderaan goed aan zodat ze niet uitdrogen.
Indien je verschillende soorten en rassen uitplant dan kan je best alles goed etiketteren.

Foto 01: Uitplanten van winterstekken van kwee - Cydonia oblonga. De stekken zitten ongeveer 10 tot 12 cm in de grond. Druk de grond rond de stekken een beetje aan.
Op te natte grond of grond met een slechte structuur kan je wit zand door de grond mengen, zodat de grond luchtiger wordt.
Op een te natte grond en/of zware grond kan je best op verhoogde bedden van 1,20 m breed maken en de grond eerst ontwateren. Het uitplanten doe je dan in april als de grond droger en warmer is.

Foto 02: Uitplanten van winterstekken van rode trosbes - Ribes rubrum. Op klei- en leemgrond kan je zand door de grond mengen.

Foto 03: Uitplanten van winterstekken van zwarte trosbes/ zwarte aalbes - Ribes nigrum. Van het snoeihout van zwarte bessenstruiken kan je stekken nemen en direct uitplanten.

NAZORGEN BIJ HET UITPLANTEN.
Voorzie de winterstekken van een duidelijk etiket en let op dat dit etiket (label) niet kan insnoeren.
Bij uitdrogend weer (schrale, koude wind) moet je de stekken goed aandrukken en indien nodig zelfs bevochtigen.
Staan de stekken in een kas/serre, dan lopen de knoppen al uit. Ze zijn dan vorstgevoelig geworden en mogen pas vanaf begin (half) mei uitgeplant worden.
Van gemakkelijk wortelende kleinfruitsoorten zoals rode trosbes, witte trosbes, zwarte bes en jostabes kan je nog steeds stekken nemen.
Lees verder over kleinfruit en druiven vermeerderen door stekken.
Niet alle fruitsoorten kunnen nu nog gestekt worden. Wil je toch op een ander tijdstip stekken, plaats dan de stekken in een pot met stekgrond en hou de pot op een temperatuur van 15 tot 22° Celsius.
Lees verder in de stekkalender-fruitsoorten.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM STEKKEN VAN PLANTEN:
Bessenstruiken en fruitsoorten vermeerderen door stekken (maart).
Tips voor het uitplanten van winterstekken.
Stekkalender voor alle fruitsoorten.
Weblinks i.v.m. het vermeerderen van planten.
Winterstekken van trosbessen of aalbessen.

Volg de dagelijkse berichten en praktische tips op twitter! https://twitter.com/gdekinder
Maandelijks fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: houtstekken, uitplanten houtstekken, Uitplanten stekken, uitplanten winterstekken, winterstekken aalbessen, planten winterstekken, planten houtstekken, uitplanten stekken

De amandelbomen staan in bloei en sommige abrikozen- en pruimenbomen staan ook bijna in bloei. De open bloemen zijn erg vorstgevoelig!
Verwijder alle ongewenste plantengroei de fruitbomen en fruitstruiken. Het gras onder of naast de fruitbomen kan je best ook kort afmaaien!

Foto 01: Eenjarig onkruid "vogelmuur" groeit op stikstofrijke grond.

VOORDELEN VAN EEN ZWARTE BOOMSTROOK.
- Minder vorstschade aan de bloesems.
- Minder luchtwortels.
- Minder schade van de appelglasvlinder en vruchtboomkanker.

Bij fruitbomen met begroeiing tot tegen de stam is er meer kans op vorstschade aan de bloesems. Ook kunnen er meer luchtwortels en schade door de appelglasvlinder ontstaan. Gevoelige appelrassen zijn meer vatbaar voor vruchtboomkanker als de stam onvoldoende kan opdrogen.

ZWARTE BOOMSTROOK TIJDENS DE BLOEI.
Een zwarte, gesloten en onkruidvrije boomstrook kan tijdens de bloei kan tot 3°C warmte uitstralen.
Mulchen met hakselhout, gras of andere materialen verhindert de warmte-uitstraling.
De boomspiegel van fruitbomen moet tijdens de bloeiperiode vrij blijven van gras en onkruiden.

Foto 02: Bloeikalender fruitsoorten en aantrekkelijkheid voor de bijen
KLIK OP DE AFBEELDING OM DEZE GROTER TE MAKEN

Tijdens de bloeiperiode (maart, april, mei) is het meestal NIET gewenst de boomspiegel te laten begroeien om de schade t.g.v. lentenachtvorst te beperken. Ook met het mulchen onder fruitbomen kan je beter wachten tot na de bloei.

WANNEER DE BOOMSTROKEN VRIJ MAKEN VAN ONDERBEGROEIING?
Bij voorkeur een paar weken voor de bloei.
Droog en zonnig weer zijn ideaal om te hakken en te schoffelen!
Bij vroegbloeiende (steen)fruitbomen kan je nog hakken of schoffelen als er geen lentenachtvorst voorspeld wordt. Doe dit als het onkruid nog klein is of als het onkruid nog moet kiemen. Een losse grond onder bloeiende fruitbomen geeft meer schade door lentenachtvorst! Beschadig de stam niet, want dan kunnen er schimmels infecteren!
Bij de meeste appel- en perenbomen is de bloei meestal rond half april en kan je zonder problemen de grond (van de boomstroken) los maken.
Meer lezen over onkruidbestrijding bij fruitsoorten.

BREEDTE VAN DE BOOMSTROKEN?

- Voor houtig kleinfruit (trosbessen, frambozen, bramen) is een zwart gehouden boomstrook van 60 cm meestal voldoende.
- Voor laagstam-fruitbomen (appel, peer, kers, pruim, perzik) is een zwarte strook van 0,80 tot 1 meter goed.

Tijdens de maand april bloeien er veel soorten van fruitbomen en het gevaar op bevriezen van bloemen is dan groot.
Lees meer over "Lentenachtvorstschade" voorkomen bij fruitbomen.

Na de bloeiperiode kan je de boomstrook laten begroeien met allerlei bodembedekkende planten, zodat er minder voedingsstoffen kunnen uitspoelen en nuttige insecten beter kunnen overleven. In de biologische fruitteelt mag er niet gespoten worden met scheikundige producten tegen onkruid (herbiciden), waardoor onkruidmanagement belangrijk wordt. Let op voor vruchtboomkanker en stambasisrot bij gevoelige appelrassen!
Bodembedekkende eenjarige planten zijn interessant om na de bloei onder fruitbomen te zaaien of te planten.
Lees meer over combinatieteelten, goede en slechte buren.

Het is niet altijd eenvoudig om ziekten en plagen op cultuurplanten te determineren. Ook onkruiden benoemen is niet altijd eenvoudig.
Een overzicht van nuttige weblinks plantenziekten en plagen: diagnose, voorkoming en biologische bestrijding bij fruit, groenten en sierplanten.

Maandelijks fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
Labels: onkruidbestrijding fruitbomen, boomspiegel, fruitsoorten, onkruid fruitgewassen, onkruidbestrijding, zwarte strook, bodembedekkers fruit, onkruiden bestrijden, ongewenste planten

WAT?
Het maken van kleine insnijdingen in stam, harttak of gesteltakken om meer twijgen ofwel meer bloemen te bekomen.

VERSCHILLENDE METHODEN VAN KERVEN en TIJDSTIP.
1) Kerven boven knoppen (Ringen)
Het beschadigen van de boomschors boven een bladknop om het uitlopen tot twijgen te bevorderen. Dit werkje doe je voor het uitlopen (begin maart) ofwel direct na de bloei (half/einde april).

2) Kerven onder twijgen.
Door juist onder knoppen of twijgen te kerven ontstaan er meer bloemknoppen.

3) Verticaal kerven van stammen.
Door met een snoeimest verticale sneden te maken in de stam gaat deze sneller verdikken. Dit type van kerven gebeurt best in mei.

KERVEN OM MEER VERTAKKINGEN TE KRIJGEN.

De toevoersnede of het bovenkerven wordt het meeste toegepast en gebeurt juist boven het oog. Je stimuleert het oog door een grotere toevoer van water met mineralen.
Onvoldoende vertakkingen bij leivormen van appel, peer, pruim of kersen? Ook toe te passen bij jonge kersenbomen.

Je kan dan begin/half maart, bij het uitlopen van de knoppen, boven de knoppen inkervingen maken. Sommige kenners doen dit kerven direct na de bloei.

Indien er vruchthout ontbreekt dan kan je NU (in maart) met een scherp mes of metaalzaagje BOVEN de slapende knoppen een kleine inkeping maken (= "kerven").
Plaatsen waar er vruchthout ontbreekt kan je ook opvullen door in april enten en oculaties te plaatsen. (= "stekelvarkensgriffel" of "steekgriffel" )

Bij jonge kersenbomen met weinig vertakkingen kan je "kerven" op de harttak om nieuw vruchthout te doen ontstaan. Maak met een scherp mes of metaalzaagje een snede boven een aantal knoppen. Doe dit op een droge lentedag, zodat de wonde snel kan genezen.

Een jaar na het inkerven boven een knop ontstaat dikwijls een nieuwe twijg. (Foto van zoete kersenboom - Prunus avium)

KERVEN OM KNOPPEN MEER BLOEMEN TE DOEN VORMEN.
Bij de remsnede of het onderkerven kerf je onder de knop. De bladknop loopt dan trager en verzwakt uit.
Je kan juist onder een knop (of onder een jonge twijgen) kerven om meer assimilaten (suikers) in de knoppen op te slaan. Deze zorgen dan voor bloemknoppen op die plaats.
Bij voorkeur uitvoeren rond eind april.

KERVEN OM DUNNE STAMMEN TE DOEN VERDIKKEN.
Je kan verticale sneden maken in de stam om deze sneller te laten verdikken.
Het kerven gebeurt best in mei.
Het kerven gebeurt met een mes bij de bladknoppen. Je doorkerft een- tot tweemaal de schors, tot op het hout. Het resultaat is steeds plaatselijk beperkt.
Bij voorkeur enkel op pitfruitsoorten (appel en peer) toepassen. Steenfruitbomen (kersen, pruimen, .. ) zijn meer vatbaar voor schimmelaantastingen.

TIJDSTIP OM TE KERVEN?
Over het ideale tijdstip bestaat er discussie. Meestal maakt men inkervingen juist voor het uitlopen, maar er zijn ook andere ervaringen (Bijv. na de bloei).

HOE KERVEN MAKEN?
Je kan tot 5 mm diep snijden. De kerven zijn 2 tot 4 mm breed.
Dit werkje kan je doen met een metaalzaagje of met een snoeimes. Je kan met een mes een rechte ofwel een halvemaan-vormige snede in de bast maken.

ANDERE TALEN.
ENGELS: cincture fruit trees, girdling, ringing, ring-barking
FRANS: incision annulaire, écorçage circulaire

NUTTIGE WEBLINKS IVM KERVEN.
Leivormen van peren snoeien.
Zoete kersen snoeien en uitbuigen.
Snoeien van zoete kersenbomen.

Groente- en Fruit Encyclopedie met snoeiinformatie van fruitbomen en kleinfruit.

Maandelijks fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.
labels: kerven, kerven fruitbomen, bovenkerven, toevoersnede, onderkerven

Niet alle fruitsoorten zijn even gemakkelijk te kweken en te snoeien. Sommige fruitsoorten vragen heel wat onderhoud.

AANBEVOLEN PLANTTIJD.
Fruitsoorten met naakte wortel worden bij voorkeur in november -december geplant om een optimale hergroei te krijgen. Mits goede verzorging is later planten ook nog mogelijk.
Fruitsoorten (kleinfruit) in pot kunnen vanaf september tot april worden geplant. De gemakkelijkste kleinfruitsoorten zijn rode trosbessen, witte trosbessen, kruisbessen, zwarte trosbessen en herfstframbozen. Je kan deze als struik laten groeien ofwel waaiervormig leiden aan draden.
Voor leifruit kan je best op voorhand de draden reeds spannen. Fruitsoorten die aan draden moeten geleid worden zijn druiven, braambessen, taybessen en frambozen. Andere fruitsoorten zijn ook soms te leiden.
Voor het planten in maart en april kan je beter fruitsoorten in pot gebruiken, waarvan de hergroei veel beter is.

GEMAKKELIJKSTE FRUITSOORTEN.
Probeer met houtig kleinfruit zoals trosbessen, kruisbessen, frambozen, bramen en taybessen te starten. De snoei is eenvoudig uit te voeren en de bessenproductie start zeer vroeg.
Ook minitrees zijn gemakkelijk in onderhoud, maar ze zijn wel duurder in aanschaf dan kleinfruit.

Zwarte trosbes 'Titania'

WAAROM ZIJN SOMMIGE FRUITSOORTEN INTERESSANTER DAN ANDERE?
Sommige fruitsoorten vragen weinig of geen onderhoud.
De snoei is eenvoudig uit te voeren.
Bij de meeste fruitsoorten zijn er enkele rassen die ziektetolerant zijn, zodat behandelingen overbodig worden.
Sommige fruitsoorten geven weinig kans op mislukking en geven snel vruchten.
Zelfbestuivende fruitsoorten kunnen alleen aangeplant worden en geven meestal snel vruchten.

PLANTTIPS.
Plant niet als het overdag vriest. Aangekochte planten kan je dan best tijdelijk inkuilen. Nachtvorst is geen probleem om overdag te planten.
Maak voor het planten de potkluit goed nat. (U kan de potten ook een uur in het water plaatsen).
Maak de plantput ca 2 x zo groot als de potkluit is.
De bodem van de plantput maak je ook los.
Eventueel kan je de plantput opvullen met tuingrond gemengd met bodemverbeteraar ofwel met een mengsel van potgrond en tuingrond.
Plant op dezelfde diepte als de plant stond in de kwekerij.
Druk de grond rond de potkluit goed aan en geef eventueel wat water.
Maak de stam of stengels vast aan een steunstok of aan horizontale draden.
Dek na het planten de grondoppervlakte rond de boom of struik af met ca 3 cm compost of bladeren.

NUTTIGE WEBLINKS OP DEZE BLOG IVM DE GEMAKKELIJKSTE FRUITSOORTEN:
Ribes soorten: trosbessen, kruisbessen en josta.
Rubus soorten: frambozen, bramen, taybessen, braambozen.
Gemakkelijkste fruitsoorten voor de tuin.
Adressen waar plantgoed van bramen, braambozen en taybessen bekomen kan worden.
Snoeikalender per maand voor fruitsoorten (fruitstruiken, fruitbomen, druiven en kleinfruit).

Volg de dagelijkse berichten en tips ivm bijzondere tomaten en fruit op twitter! http://twitter.com/gdekinder
Maandelijks fruitnieuwtjes ivm praktische werkzaamheden ontvangen? Schrijf je hier in voor de Fruit-ABC nieuwsbrief.

Plakenten of copuleren van onderstammen vraagt aandacht!

Kolomfruitbomen, ballerina's of minitrees passen in kleine en grote tuinen!

Oorwormen schuilplaatsen maken als nuttig binnenwerk.

Ziektetolerante kruisbessen planten en snoeien is eenvoudig!

Wortelsnoei bij appel- en perenbomen geeft meer vruchten.

Steenfruitbomen met boorgaten in stam en takken?

Perenbomen snoeien voor dummies.

Fruithagen geven snel veel fruit!

Rode- en witte trosbessen in fruithaag geeft veel bessen!

Rode- en witte trosbessen snoeien geeft een vroegere oogst!

Bemesten van fruitbomen, druiven en kleinfruit

Fruit-ABC-Nieuwsbrief van maart

Fruitsoorten stekken in maart

Fruitbomen en fruitstruiken snoeien in maart.

Herfstframbozen planten in de tuin.

Het snoeien en leiden van bramen en taybessen.

Winterstekken in volle grond uitplanten.

Onkruidbestrijding bij fruitbomen en houtig kleinfruit.

Meer zijtakken aan fruitbomen door te kerven.

Fruit voor dummies. (Gemakkelijkste fruitsoorten)